Στο προσκήνιο βρίσκεται η καταπάτηση των απάτητων παραλιών στην Ελλάδα μετά και τις τρομακτικές εικόνες που είδαν το φως της δημοσιότητας με τις εκατοντάδες σκηνές που είχαν στηθεί στην παραλία Θαψά που βρίσκεται στον δήμο Κύμης Αλιβερίου στην Εύβοια. «Το καλοκαίρι η φύση υποφέρει από τον άνθρωπο», σημείωσε στο ethnos.gr ο Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος, κοσμήτορας της σχολής Γεωπονίας, δασολογίας και φυσικού περιβάλλοντος στο ΑΠΘ.
Ο καθηγητής τόνισε πως «ο άνθρωπος είναι αυτός που κάνει τη φύση να υποφέρει καταλαμβάνοντας παραλίες, ευαίσθητα οικοσυστήματα, μέρη υψηλής βιοποικιλότητας, ακόμα και οικοτόπους που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο natura 2000 οι οποίοι προστατεύονται και από διεθνή νομοθεσία».
Μεγάλος κίνδυνος πυρκαγιάς
Ο καθηγητής στάθηκε και στον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς από την παρουσία των ελεύθερων κατασκηνωτών σε παραλίες όπως αυτή του Θαψά Ευβοίας, καθώς πρόκειται για μία παραλία η οποία έρχεται σε επαφή με πυκνή βλάστηση η οποία ξεκινά από το άγριο βουνό και φτάνει μέχρι τα βότσαλα.
Έτσι οι περιπτώσεις κατασκηνωτών οι οποίοι σε πάρα πολλές περιπτώσεις ανάβουν φωτιές για ψυχαγωγία είτε για να μαγειρέψουν το φαγητό τους εκτοξεύουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε σημεία δύσβατα. Πρόκειται για απόκρημνα μέρη στα οποία θα είναι αδύνατο να επιχειρήσουν πυροσβεστικές δυνάμεις. «Τις φωτιές τις προκαλεί κατά κύριο λόγο ο άνθρωπος», επεσήμανε ο κ. Δημητρακόπουλος.
Σημείωσε ότι η ΚΥΑ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και δείχνει ότι το κράτος δείχνει ευαισθησία σε τέτοια θέματα και θέτει όρια στη χρήση παραλιών όχι μόνο σε ιδιώτες αλλά και σε δήμους. «Μένει να δούμε εάν θα εφαρμοστεί», τόνισε ο ίδιος.
Χιλιάδες καταγγελίες για τις προστατευόμενες παραλίες
Ο κ. Δημητρακόπουλος αποκάλυψε στο ethnos.gr ότι με την αρχή του καλοκαιριού οι ειδικοί και οι περιβαλλοντολογικές οργανώσεις έλαβαν 3.000 καταγγελίες για παράνομη κατάληψη παραλιών από άτομα που τοποθετούν ξαπλώστρες και ομπρέλες και περίπου 1.000 καταγγελίες για παράνομη κατάληψη παραλιών αυθαίρετα από λουόμενους.
«Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί διότι δημιουργεί μη αντιστρεπτές μεταβολές στο οικοσύστημα», εξήγησε και στη συνέχεια και αναφέρθηκε στο παράδειγμα του 1990 όπου στον Λαγανά της Ζακύνθου, οι λουόμενοι με τις ομπρέλες τους τρυπούσαν τις υπόγειες φωλιές των χελωνών καρέτα καρέτα και κατέστρεφαν τα αυγά τους. Σημείωσε ότι η καταστροφή πλέον είναι μεγαλύτερη, καθώς υπάρχει ανεξέλεγκτη καταπάτηση σε παραλίες στις πιο παρθένες περιοχές της χώρας.
Η ευθύνη στους δήμους
Ο καθηγητής χαρακτήρισε «σοφή» την υπουργική απόφαση, ωστόσο έθεσε το ζήτημα της εφαρμογής του νόμου από τους Δήμους οι οποίοι όπως έχει αναφέρει το ethnos.gr οφείλουν να διασφαλίζουν την απαγόρευση του κάμπινγκ και κάθε είδους καταπάτηση.
Επεσήμανε μάλιστα ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος, δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις αφορά και τους δήμους, στη δικαιοδοσία των οποίων υπάρχουν ακτογραμμές, οι οποίοι τους καλοκαιρινούς μήνες, προκειμένου να αυξήσουν τα έσοδά τους, νοικιάζουν όλη την ακτογραμμή που σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν μέρη τα οποία δεν θα έπρεπε να νοικιάζουν.
Μάλιστα ο ίδιος ανέφερε ότι γνωρίζει καταγγελίες για περιπτώσεις ενοικίασης παραλιών που είναι ευαίσθητα οικοσυστήματα σε ό,τι αφορά την οικολογική λειτουργία τους και το ύψος της ποιότητας της βιοποικιλότητάς τους.
Επικίνδυνοι οι ελεύθεροι κατασκηνωτές
«Δυστυχώς αυτοί που είναι ελεύθεροι κατασκηνωτές σε τέτοια μέρη, δεν σημαίνει ότι σέβονται ανάλογα και τη φύση στην οποία υποτίθεται ότι θέλουν να βρεθούν κοντά. Υπάρχει πολλή μεγάλη όχληση στην πανίδα», σημείωσε ο καθηγητής.
Ανέφερε μάλιστα το παράδειγμα της παραλίας Βοϊδοκοιλιά στην Πύλο όπου σε ένα καλοκαίρι εξαφανίστηκε ο μεγαλύτερος αριθμός από το σπάνιο είδος χαμαιλέοντα που ζει στην περιοχή και είναι ο μοναδικό στην Ελλάδα. Όπως είπε, οι λουόμενοι και οι τουρίστες έπιαναν τα σπάνια ερπετά προκειμένου να τα κρατήσουν ως κατοικίδια. Μάλιστα η κατάσταση ήταν τόσο κρίσιμη που υπήρχε φρούρηση των άγριων ζώων για να μην μπορούν να τα κλέβουν όσοι πήγαιναν στην παραλία. Ωστόσο αυτό δεν τους πτόησε αφού έφταναν στο σημείο να την επισκέπτονται το βράδυ προκειμένου να κλέψουν τους χαμαιλέοντες.
Ο κ. Δημητρακόπουλος αρίθμησε τα σοβαρά προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν οι ανεξέλεγκτοι λουόμενοι και κατασκηνωτές:
- Μεγάλη όχληση της άγριας ζωής
- Καταπάτηση της βλάστησης και αλλοίωση του τοπίου
- Εξαφάνιση ενδημικών φυτών
- Ρύπανση του χώρου
- Μόλυνση των θαλασσών από τα σκουπίδια
Πώς μπαίνει μία παραλία στο δίκτυο natura 2000
Ρωτήσαμε τον καθηγητή για τη διαδικασία που ακολουθείται έτσι ώστε μία παραλία να ενταχθεί στο δίκτυο natura 2000. Ο κ. Δημητρακόπουλος εξήγησε ότι υπάρχουν ομάδες ειδικών επιστημόνων τους οποίους τους ορίζει η ΕΕ και συνήθως υπεύθυνος είναι ένας καθηγητής πανεπιστημίου ή μία αναγνωρισμένη οικολογική οργάνωση.
Τα κλιμάκια επισκέπτονται τις περιοχές που είναι υποψήφιες για να ενταχθούν στο δίκτυο, καταγράφουν τις ιδιαιτερότητές τους (πολλά και σπάνια είδη φυτών, σπάνια είδη πανίδας, εξαιρετική ομορφιά, μεγάλη βιοποικιλότητα) και στη συνέχεια ειδικοί επιστήμονες όπως βιολόγοι και δασολόγοι συσκέπτονται εκ των υστέρων και προτείνουν τη συγκεκριμένη περιοχή να ενταχθεί στο δίκτυο natura 2000.
Στη συνέχεια υποβάλλουν τα δικαιολογητικά στην ΕΕ και στη συνέχεια σε πολλές περιπτώσεις επισκέπτονται το συγκεκριμένο σημείο επιθεωρητές επιστήμονες της ΕΕ και εφόσον συμφωνούν η περιοχή ανήκει πλέον στο δίκτυο natura 2000. Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή βρίσκεται υπό προστασία από ευρωπαϊκή πλέον νομοθεσία.
Σημειώνεται ότι μία παραλία για να κηρυχθεί απάτητη δεν είναι απαραίτητο να έχει ενταχθεί στο δίκτυο natura 2000. Μπορεί να κριθεί ευαίσθητη από το κράτος και αν απαγορευθεί η προσέγγισή της από λουόμενους.