Κορονοιός: Στην εντατική κινδυνεύει να μπει η αγορά εργασίας

Πληθαίνουν οι καταγγελίες για εργοδοτικές αυθαιρεσίες, στον «πάγο» εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι - Όλοι περιμένουν τα 800 ευρώ

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 11 λεπτά ┋

Στον... αναπνευστήρα της κρατικής χρηματοδότησης μπαίνει ο ιδιωτικός τομέας και η αγορά εργασίας, καθώς η επέλαση του κορονοϊού σαρώνει την οικονομία. Πάνω από 1,7 εκατομμύρια μισθωτοί, δηλαδή το 80% των ιδιωτικών υπαλλήλων της χώρας, προσδοκούν πλέον αντί μισθού μια έκτακτη επιδότηση από το κράτος, ύψους 800 ευρώ, η οποία θα δοθεί κατ αρχήν για μια περίοδο 45 ημερών.

Εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι μπαίνουν σταδιακά στον «πάγο» καθώς χιλιάδες επιχειρήσεις υπολειτουργούν ή έχουν κλείσει προσωρινά με κρατική εντολή. Αγορά εργασίας και επιχειρηματικότητα εξελίσσονται σε μεγάλους ασθενείς της πανδημίας, αφού πάνω από 800.000 επιχειρήσεις πλήττονται ή έχουν κλείσει προσωρινά, όπως επίσης και 700.000 επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι. Χαρακτηριστικό είναι πως πάνω από 450.000 επιχειρήσεις έχουν ήδη υποβάλλει το ειδικό ψηφιακό έντυπο στο σύστημα «Εργάνη» ενώ περίπου 100.000 εργαζόμενοι έχουν κάνει και την δική τους δήλωση στην ειδική πλατφόρμα για τα 800 ευρώ…

Καταγγελίες

Σύμφωνα με καταγγελίες, εργαζόμενοι εξωθούνται σε… μαζικές παραιτήσεις από εργοδότες που τους εκβιάζουν πως μόνο έτσι θα τους επαναπροσλάβουν την επόμενη μέρα, κυρίως σε επιχειρήσεις χωρίς κάλυψη μέτρων. Πολλοί είναι αυτοί, που σύμφωνα με τις καταγγελίες, εξαναγκάζονται να συναινέσουν σε μετατροπές συμβάσεων από πλήρη σε μερική απασχόληση, ενώ στην πραγματικότητα καλούνται να δουλέψουν «μαύρα» ακόμη και πάνω από το κανονικό τους ωράριο σε κλάδους που έχουν ακόμη κίνηση. Επισφαλώς εργαζόμενοι με εργόσημο, μπλοκάκια ή με συμβάσεις έργου, όπως και οι λεγόμενοι «ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι» βρίσκονται σε κενό. Και οι καταγγελίες για το πρωτόγνωρο τοπίο που διαμορφώνεται στην πληγωμένη αγορά εργασίας πέφτουν «βροχή», καθώς η οικονομία παρασύρεται στη δίνη της νέας παγκόσμιας κρίσης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυθαιρεσίας που ανθίζει μέσα στην καρδιά της πανδημίας είναι οι καταγγελίες για τους εργοδότες που ζητούν «προμήθεια» 100 ευρώ από τους εργαζόμενούς τους για να υποβάλλουν τη δήλωση στο σύστημα «Εργάνη», ώστε οι υπάλληλοι να λάβουν την αποζημίωση των 800 ευρώ… Ωστόσο, σύμφωνα με τον Γραμματέα Τύπου της ΓΣΕΕ, Δημήτρη Καραγεωργόπουλο, αυτό δεν είναι και το μοναδικό κρούσμα εργοδοτικού εκβιασμού . «Παρατηρούμε σε αλυσίδες καταστημάτων που ακόμη λειτουργούν να παραιτούνται ταυτόχρονα δεκάδες εργαζόμενοι... Για παράδειγμα, από συγκεκριμένη αλυσίδα στη Δυτική Ελλάδα παραιτήθηκαν σε μια μέρα 40 εργαζόμενοι», τονίζει ο κ. Καραγεωργόπουλος και προσθέτει : «αντίστοιχα κρούσματα είχαμε κι αλλού. Τους εξαναγκάζουν σε παραίτηση με την απειλή πως μόνο έτσι θα επαναπροσληφθούν την επόμενη μέρα. Παραιτήσου τώρα, για να έχεις δουλειά μετά»…

Αναταραχή επικρατεί και στον κλάδο των ιδιωτικών σχολείων, καθώς οι καταγγελίες πυκνώνουν για μερίδα σχολαρχών που θέτουν καθηγητές σε αναστολή, ζητώντας τους παράλληλα να συνεχίσουν να προσφέρουν εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό έργο, με αντάλλαγμα πρόσθετη αμοιβή, πέραν του κρατικού επιδόματος των 800 ευρώ για τις επιπλέον ώρες. Κι όλα αυτά, ενώ, σύμφωνα με καταγγελίες συνδικαλιστών, αρκετά σχολεία έχουν προεισπράξει δίδακτρα από μερίδα μαθητών κι ενώ τα μαθήματα συνεχίζονται μέσω τηλεδιασκέψεων… Αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στα φροντιστήρια, όπου σύμφωνα με καταγγελίες διαπιστώνονται φαινόμενα εικονικής αναστολής λειτουργίας και συνέχιση της δραστηριότητας μέσω της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννη Βρούτση, στο καθεστώς της κατ εξαίρεση τηλεργασίας μπορεί να μπει μόνο το 10% των εργαζόμενων που βρίσκεται σε αναστολή. Ειδικότερα αναφέρεται πως «για την κάλυψη των πρόσκαιρων αναγκών της επιχείρησης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατ’ ανώτατο όριο μέχρι 10% των εργαζομένων που τελούν σε αναστολή». Οι εργοδότες απαγορεύεται ρητά να προβούν σε απολύσεις.

ΓΣΕΕ

Στο μεταξύ στην «αντι - COVID-19» ομάδα πληροφόρησης και υποστήριξης εργαζομένων που δημιούργησε η ΓΣΕΕ είχε φτάσει ήδη μέχρι την Πέμπτη 19 Μαρτίου «τσουνάμι» ερωτημάτων και καταγγελιών, για μαζικές μετατροπές συμβάσεων σε εκ περιτροπής εργασία και μερική απασχόληση, για παράνομες διαθεσιμότητες και άδειες άνευ αποδοχών, για εξαντλητικά και υποαμειβόμενα ωράρια. «Και πολλή τρομοκρατία για την επόμενη μέρα… Πολλούς που δεν απέλυσαν, τους μετατρέπουν σε 4ωρους αν και δουλεύουν πάνω από 8ωρο, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός πως αυτή την περίοδο οι υπερωρίες και υπερεργασίες δηλώνονται τον επόμενο μήνα. Ειδικά σε κλάδους με αυξημένη δουλειά», καταλήγει ο κ. Καραγεωργόπουλος, προειδοποιώντας τους επιτήδειους εργοδότες πως οι καταχρηστικές συμπεριφορές καταγράφονται για την επόμενη μέρα...

Για ολόκληρους κλάδους και επισφαλώς εργαζόμενους που βρίσκονται στο.. κενό κάνει λόγο ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, Γιώργος Μυλωνάς. «Σημαντικό πρόβλημα έχουν οι εργαζόμενοι στην φύλαξη και την καθαριότητα, οι εργαζόμενοι με εργόσημο και μπλοκάκι, οι αποκλειστικές που δεν περιγράφονται πουθενά και είναι στον αέρα. Οι εργολάβοι διώχνουν μαζικά, σπάνε συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή δεν τις ανανεώνουν μετά από χρόνια συνεχών ανανεώσεων. Χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται έτσι χωρίς μισθό και χωρίς την έκτακτη ενίσχυση», περιγράφει ο κ. Μυλωνάς.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον της έκτακτης συνθήκης, η κυβέρνηση νομοθετεί μια νέα πρωτόγνωρη «εργαλειοθήκη» ευελιξίας της εργασίας, απαγορεύοντας ταυτόχρονα δια νόμου τις απολύσεις σε όσες επιχειρήσεις εντάσσονται στα μέτρα στήριξης, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει κύμα μαζικών απολύσεων. Μετά και τις καταγγελίες για εκατοντάδες διακοπές συμβάσεων ορισμένου χρόνου, στον τομέα της επίγειας εξυπηρέτησης του αεροδρομίου αλλά και αλλού, πέρασε ειδική ρύθμιση για τους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, ώστε να μπορούν και αυτοί να ενταχθούν στην έκτακτη αποζημίωση των 800 ευρώ με αναστολή σύμβασης. Ειδικότερα προβλέφθηκε πως οι συμβάσεις που λήγουν μετά την απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητας με κρατική εντολή ή δεν έχουν λήξει στις 21 Μαρτίου (για όσες επιχειρήσεις υπολειτουργούν βάσει ΚΑΔ) θα μπορούν να τίθενται σε αναστολή και να συνεχίζονται μετά την αναστολή για τον υπολειπόμενο χρόνο. Επίσης, οι εργαζόμενοι που εξαναγκάστηκαν να «σπάσουν» πρόωρα τις συμβάσεις τους, οι οποίες έληγαν μετά τις 20 Μαρτίου, θα ακολουθήσουν τον δρόμο όσων απολύθηκαν ή παραιτήθηκαν την περίοδο 1^η Μαρτίου έως 20 Μαρτίου : θα λάβουν την ειδική επιδότηση των 800 ευρώ.

Εργασία με... όριο ηλικίας

Όσο βαθαίνει η κρίση και πολύ περισσότερο επειδή κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πότε θα τελειώσει η έκτακτη συνθήκη, τόσο μεγαλώνει ο φόβος πως η επόμενη μέρα δεν θα είναι καθόλου ίδια... «Είναι αυταπάτη να πιστεύουμε ότι τούτη η έκτακτη κατάσταση, κάποια στιγμή, θα κόψει την κορδέλα του τερματισμού, αφήνοντάς μας να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, που γνωρίζαμε», σχολιάζει ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος. «Προς αυτή την κατεύθυνση, ένα εργασιακό μοντέλο που ήδη στην Ιταλία σχεδιάζεται, είναι η σταδιακή επάνοδος στον χώρο εργασίας, μετά το πέρας της έκτακτης κατάστασης αποφυγής μαζικής μετάδοσης του COVID -19, με βάση τις ηλικιακές ομάδες. Σ’ αυτή την περίπτωση, επανέρχεται πρώτο το ανθρώπινο δυναμικό ηλικίας 20-35 ετών, ύστερα και βαθμιαία οι εργαζόμενοι των λοιπών ηλικιακών κατηγοριών… Με άλλα λόγια, πρέπει να εμπεδωθεί ότι οι ημέρες της κρίσης, καθώς και η επούλωση της οικονομικής – επιχειρηματικής πληγής δε θα διαρκέσουν πρόσκαιρα, για έναν με δύο μήνες», προσθέτει ο ίδιος.

Αντιδράσεις

Σφοδρές είναι, όμως, ήδη οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των συνδικάτων, που κάνουν λόγο για πολιτικές στη λάθος κατεύθυνση, οι οποίες, όπως λένε, οδηγούν σε ανεργία, μισθούς πείνας και εργαζόμενους φτωχούς. Τα περισσότερα βέλη συγκεντρώνει το νέο ιδιόμορφο σύστημα εκ περιτροπής εργασίας που οδηγεί σε εργασία 2 εβδομάδες το μήνα κατ ελάχιστον και μειωμένες αμοιβές έως και 50% σε επιχειρήσεις που πλήττονται βάσει ΚΑΔ και για όσο χρόνο πλήττονται, υπαγόμενοι στους σχετικούς ΚΑΔ. Προβλέπεται πως με περίοδο αναφοράς τον μήνα, κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο εβδομάδες, συνεχόμενα ή διακεκομμένα. Ανά εβδομάδα θα μπορεί να εντάσσεται σε αυτόν τον τρόπο οργάνωσης τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης. Οι εργοδότες υποχρεούνται, για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου να διατηρήσουν τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας, που σημαίνει ότι απαγορεύεται ρητά να προβούν σε απολύσεις για το σύνολο του προσωπικού (εξαιρείται η παραίτηση και η αποχώρηση λόγω συνταξιοδότησης).

«Είναι επικίνδυνο όπλο η εργασιακή ευελιξία στα χέρια των επιτήδειων εργοδοτών και κερδοσκόπων. Αυτή την κρίσιμη περίοδο που οι εργαζόμενοι ζουν με την αγωνία της επόμενης ημέρας δε θα ανεχθούμε τέτοιες συμπεριφορές και ρυθμίσεις», τόνισε με άρθρο του στην "Ημερησία" ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος.

Το επίμαχο μέτρο μπορεί να συνδυαστεί από τους εργοδότες που πλήττονται με την προσωρινή αναστολή συμβάσεων για διάστημα 45 ημερών. Και όπως προβλέφθηκε τελικά, οι εργοδότες υποχρεούνται να διατηρήσουν μετά την αναστολή τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21/3, για χρονικό διάστημα 45 ημερών μετά την αναστολή (σύνολο προστασίας 3 μήνες).

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ΑΠΕ, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης χαρακτήρισε τα μέτρα αυτά «εντελώς προσωρινά, αναγκαία και επείγοντα», προεξοφλώντας για τους προσεχείς μήνες «οικονομική κρίση, πρωτόγνωρη σε βάθος και έκταση», αύξηση της ανεργίας και ύφεση της οικονομίας σε όλη την Ευρώπη. «Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η πλήρης κατάρρευση της αγοράς εργασίας και η ενεργοποίηση άλλων δυσχερέστερων μέτρων, όπως μαζικές διαθεσιμότητες και απολύσεις. Έτσι, διασώζουμε τις θέσεις εργασίας με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες», επεσήμανε ο κ. Βρούτσης. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, το πρώτο 15ήμερο του Μαρτίου είχαν καταγραφεί περίπου 115.000 απολύσεις, ενώ τα τελευταία στοιχεία φαίνεται να δείχνουν «φρένο» μετά την απαγόρευση.

Από την πλευρά της η αντιπολίτευση ζητά το κράτος να πληρώσει τους μισθούς των εργαζομένων, δεσμεύοντας ταυτόχρονα τις επιχειρήσεις να κρατήσουν το ίδιο προσωπικό με τις ίδιες σχέσεις εργασίας. Τα λεφτά υπάρχουν και τα δημοσιονομικά δεδομένα επιτρέπουν γενναίες παρεμβάσεις, υποστηρίζει. «Το θέμα είναι πώς ενεργεί κανείς μπροστά στη διαφαινόμενη μεγάλη ύφεση. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παίρνουν μέτρα για ρευστότητα, στήριξη των θέσεων εργασίας και των μισθών σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από εμάς. Είναι πολύ σημαντικό να διαφυλαχτούν οι θέσεις εργασίας και το επίπεδο των μισθών. Αν έχουμε μεγάλη αύξηση της ανεργίας, κατακόρυφη πτώση του εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης η κρίση θα είναι βαθύτερη και με μεγαλύτερη διάρκεια», τόνισε πρόσφατα η αρμόδια τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου.

Κι ενώ όλοι προς το παρόν μένουν… μέσα μετρώντας τα νέα κρούσματα της πανδημίας που συγκλονίζει τον πλανήτη, η αγωνία για την επόμενη μέρα μεγαλώνει.

Διαβάστε ακόμη