δημοφιλές τώρα: 
Ανάλυση Guardian για συμφωνία Χαμάς – Ισραήλ: Το αποτύπωμα του Τραμπ και οι πιέσεις που δεν περίμεναν ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του
Δεν είδαν με καλό μάτι τα προσκείμενα στον Νετανιάχου ισραηλινά ΜΜΕ τις πιέσεις του Τραμπ για συμφωνία – Οι «γκρίζες ζώνες» και τα ερωτηματικά🕛 χρόνος ανάγνωσης: 9 λεπτά ┋
Τον ρόλο που έπαιξε ο Ντόναλντ Τραμπ στη συμφωνία για προσωρινή εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει σε εκτενή του ανάλυση ο Guardian, ο οποίος παραθέτει επίσης και το οργιώδες παρασκήνιο που προηγήθηκε των ανακοινώσεων.
Ο Guardian επίσης στέκεται σε δύο εξόχως σημαντικούς παράγοντες:
- Αφενός στο γεγονός ότι ο Τραμπ -σε αντίθεση με τις προσδοκίες του Νετανιάχου και των ακροδεξιών συμμάχων του- πίεσε την κυβέρνηση του Ισραήλ για να συμφωνήσει σε κατάπαυση.
- Αφετέρου, για πρώτη φορά, ο Νετανιάχου αψηφά τους ακροδεξιούς στην κυβέρνησή του και προχωρά στις ανακοινώσεις.
Ανάλυση Guardian: Το παρασκήνιο πίσω από τη συμφωνία και η βαριά σκιά του Τραμπ
Το τηλεφώνημα του ειδικού απεσταλμένου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στίβεν Γουίτκοφ, εξέπληξε τους συνεργάτες του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Τηλεφωνώντας από τη Ντόχα του Κατάρ το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, αφού είχε ήδη αρχίσει το Σάββατο, ο Γουίτκοφ ανακοίνωσε ότι έρχεται στο Ισραήλ και θα συναντηθεί με τον Νετανιάχου. Απορρίπτοντας την πρόταση των συνεργατών του Νετανιάχου ότι θα μπορούσαν να συναντηθούν μόλις τελειώσει η εβραϊκή ημέρα ανάπαυσης, ο 67χρονος Γουίτκοφ - δισεκατομμυριούχος δικηγόρος και εργολάβος ακινήτων - επέμεινε απότομα να συναντηθούν το πρωί.
Ο Τραμπ υπαγορεύει, δεν διαπραγματεύεται, ούτε κάνει εκκλησεις
Σε μια «τεταμένη συνάντηση», όπως τη χαρακτήρισαν ορισμένα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ο Νετανιάχου παρέδωσε το μήνυμά του. Ο εκλεγμένος πρόεδρος ήταν κατηγορηματικός ότι ήθελε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των ομήρων. Ο Τραμπ ήθελε να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα.
«Αυτό που συνέβη», δήλωσε ανώτερος ισραηλινός κυβερνητικός αξιωματούχος στο Κανάλι 14, που θεωρείται φερέφωνο του Νετανιάχου, «είναι ότι ο Γουίτκοφ παρέδωσε ένα αυστηρό μήνυμα από τον επερχόμενο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος απαίτησε απερίφραστα την ολοκλήρωση της συμφωνίας».
Γράφοντας στην καθημερινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth αυτή την εβδομάδα, ο Nadav Eyal συνόψισε την κατάσταση που αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ και οι στενότεροι συνεργάτες του. «Ο Νετανιάχου ... ξαφνικά ήρθε να αναγνωρίσει πού ακριβώς βρίσκονται με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο. Συνειδητοποίησαν ότι ο Τραμπ μιλάει με ρυθμό υπαγόρευσης και δεν θα μπορέσουν ποτέ να τον ξεπεράσουν από τα δεξιά. Ο Τραμπ, για άλλη μια φορά, θέλει μια συμφωνία».
Ο Γουίτκοφ δεν ήταν ο μόνος που εργαζόταν για να πετύχει μια συμφωνία. Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, και μέσα σε αυτή την εβδομάδα, ο εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο υπουργός Εξωτερικών του, Άντονι Μπλίνκεν, και υψηλόβαθμα στελέχη από την Αίγυπτο, την Τουρκία και τις χώρες του Κόλπου- όλοι διαμεσολαβητές στις μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις - εργάζονταν για να ασκήσουν πίεση τόσο στο Ισραήλ όσο και στη Χαμάς ώστε οι συνομιλίες να ολοκληρωθούν, συνέχισε ο Guardian.
Τη Δευτέρα, αυτός είδε τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας, Ιμπραήμ Καλίν, να μιλάει με μέλη του πολιτικού γραφείου της Χαμάς για να ασκήσει η Άγκυρα τη δική της πίεση.
Θέματα που αποτελούσαν επί μήνες σημεία εμπλοκής, όχι μόνο για τον Νετανιάχου, ο οποίος νωρίτερα μέσα στο έτος είχε υποχωρήσει από μια συμφωνία που ο ίδιος είχε προωθήσει, ξαφνικά τέθηκαν προς διαπραγμάτευση.
Παρά την αυξανόμενη αισιοδοξία ότι οι πλευρές πλησίαζαν γρήγορα σε μια συμφωνία, οι ημέρες μετά τη συνάντηση του Γουίτκοφ με τον Νετανιάχου σημαδεύτηκαν από μια σειρά κρίσεων σχετικά με τις λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένων ισχυρισμών για ελιγμούς μέχρι τις τελευταίες ώρες και αντιφατικά μηνύματα.
Μέχρι το απόγευμα της Τετάρτης, ωστόσο, οι ενδείξεις ευθυγραμμίζονταν γρήγορα ότι η συμφωνία ήταν επικείμενη, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γκίντεον Σάαρ ανακοίνωσε ότι επέστρεφε αεροπορικώς στο Ισραήλ από ένα ταξίδι στο εξωτερικό για να είναι διαθέσιμος για την ψηφοφορία επί της συμφωνίας.
Ο ίδιος ο Τραμπ έσπευσε να πάρει τα εύσημα για το Truth Social την Τετάρτη: «Αυτή η ΕΠΙΚΑΙΡΗ συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα μπορούσε να συμβεί μόνο ως αποτέλεσμα της Ιστορικής μας Νίκης τον Νοέμβριο, καθώς σηματοδότησε σε ολόκληρο τον κόσμο ότι η κυβέρνησή μου θα επιδιώξει την Ειρήνη και θα διαπραγματευτεί συμφωνίες για να διασφαλίσει την ασφάλεια όλων των Αμερικανών και των συμμάχων μας», έγραψε.
«Είμαι ενθουσιασμένος που οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί όμηροι θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους για να επανενωθούν με τις οικογένειές τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα».
Συμφωνία τριών φάσεων
Η συμφωνία πιστεύεται ότι θα περιλαμβάνει μια συμφωνία τριών φάσεων - με βάση το πλαίσιο που είχε αρχικά καθορίσει ο Μπάιντεν και είχε εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με την (γρήγορα ανατραπείσα) συμμετοχή του Νετανιάχου το 2024.
Προβλέπει την απελευθέρωση 33 ομήρων σε διάστημα έξι εβδομάδων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, παιδιών, ηλικιωμένων ενηλίκων και τραυματισμένων πολιτών, σε αντάλλαγμα για δυνητικά εκατοντάδες Παλαιστίνιες γυναίκες και παιδιά που φυλακίζονται από το Ισραήλ.
Μεταξύ των 33 θα είναι και πέντε γυναίκες ισραηλινές στρατιώτισσες, καθεμία από τις οποίες θα απελευθερωθεί σε αντάλλαγμα για 50 Παλαιστίνιους κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων 30 καταδικασμένων μαχητών που εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης. Μέχρι το τέλος της πρώτης φάσης, όλοι οι αιχμάλωτοι άμαχοι - ζωντανοί ή νεκροί - θα απελευθερώνονταν.
Το κρίσιμο είναι ότι η συμφωνία, η οποία προβλέπει μια αρχική παύση των μαχών για έξι εβδομάδες, θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις με στόχο τον πλήρη τερματισμό του πολέμου.
Παραμένει ασαφές πότε ακριβώς και πόσοι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα μπορέσουν να επιστρέψουν σε ό,τι έχει απομείνει από τα σπίτια τους και αν η συμφωνία θα οδηγήσει σε πλήρη τερματισμό του πολέμου και στην πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα - βασικά αιτήματα της Χαμάς για την απελευθέρωση των υπόλοιπων αιχμαλώτων.
Για τον Νετανιάχου, ο οποίος ορκίστηκε να πολεμήσει μέχρι μια «ολική» - αν και ασαφή και ανέφικτη - νίκη, η υποσχόμενη απελευθέρωση ζωντανών ομήρων και σωμάτων της λεγόμενης ανθρωπιστικής κατηγορίας των γυναικών, των παιδιών και των ασθενών τον φέρνει πιο κοντά στην ευρέως διαδεδομένη άποψη των περισσότερων Ισραηλινών ότι η συμφωνία για τους ομήρους θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα.
Για τη Χαμάς, οι παραχωρήσεις του Ισραήλ σχετικά με την έξοδο από τις ρυθμιστικές ζώνες, όπως ο διάδρομος Netzarim, και η συμφωνία για την επιστροφή των αμάχων στο βόρειο τμήμα της Γάζας -αν και αφού πρώτα ελεγχθούν- είναι πιο κοντά στη δική της μαξιμαλιστική θέση ότι μια συνολική συμφωνία είναι δυνατή μόνο με τον τερματισμό των μαχών και την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων. Στο ενδιάμεσο, ωστόσο, παραμένει ένα πλήθος γκρίζων ζωνών και άλυτων ερωτημάτων.
Δεδομένης της μορφής της συμφωνίας, ένα από τα πιο πιεστικά ερωτήματα για τον Νετανιάχου είναι γιατί δεν αποδέχθηκε μια παρόμοια συμφωνία που είχε προσφερθεί ήδη από τον Μάιο του 2024.
Και ξαφνικά ο Νετανιάχου αψηφά τους ακροδεξιούς
Η προθυμία του Νετανιάχου να διαπραγματευτεί την τελευταία στιγμή υπό την πίεση του Τραμπ - αψηφώντας τα ακροδεξιά μέλη του συνασπισμού του, συμπεριλαμβανομένων των Itamar Ben Gvir και Bezalel Smotrich - δεν έχει περάσει απαρατήρητη από τους Ισραηλινούς σχολιαστές.
«Αναρωτιέμαι πού πήγαν όλα τα εμπόδια;» έγραψε ο Ben Caspit στην εβραϊκή εφημερίδα Ma'ariv. «Όλες οι συνθήκες; Όλες οι γελοίες περιστροφές που πετάχτηκαν από τον ηγέτη και απηχήθηκαν από τα φερέφωνά του;»
«Και τι γίνεται με τον διάδρομο της Φιλαδέλφειας [στα σύνορα με την Αίγυπτο]; Όλα τα εμπόδια που προέκυψαν σε κρίσιμες στιγμές των διαπραγματεύσεων, όλες οι δηλώσεις που εκδόθηκαν, συμπεριλαμβανομένων αρκετών που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια του Σαββάτου, για το πώς το Ισραήλ δεν θα φύγει ποτέ, δεν θα σταματήσει ποτέ, δεν θα παραδοθεί ποτέ και δεν θα υποχωρήσει ποτέ;»
Ενώ ο Νετανιάχου αντιμετώπισε συνδιασμένη πίεση από τον απερχόμενο και τον επερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ, είδε επίσης μια αλλαγή στις δικές του πολιτικές συνθήκες που άνοιξε το δρόμο για περισσότερη ευελιξία.
Η σχετική επιτυχία του Ισραήλ στον πόλεμό του κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και ευρύτερα κατά του «άξονα αντίστασης» του Ιράν -ακόμη και αν δεν έχει δει την αναμενόμενη επιστροφή πολλών Ισραηλινών στον βορρά της χώρας από όπου έχουν εκτοπιστεί- έχει προσφέρει ένα μέτρο ανάπαυλας που πρέπει να συζητηθεί.
Η σκληρή αριθμητική του συνασπισμού Δεξιάς-ακροδεξιάς του Νετανιάχου έχει επίσης αλλάξει, κυρίως με την επιστροφή του πρώην αντιπάλου του κόμματος Λικούντ, του Γκίντεον Σα'αρ και της παράταξής του τον Σεπτέμβριο, υπονομεύοντας την επιρροή του Μπεν Γκβίρ και της ακροδεξιάς.
Όλα αυτά έχουν κάνει τη ζωή περίπλοκη για τους πληρεξουσίους του Νετανιάχου, οι οποίοι προηγουμένως μιλούσαν τόσο για την αποφασιστικότητα του Ισραηλινού πρωθυπουργού όσο και για το πόσο φιλικός θα είναι ο Τραμπ προς το Ισραήλ.
«Η πίεση που ασκεί ο Τραμπ αυτή τη στιγμή δεν είναι το είδος που περίμενε το Ισραήλ από αυτόν», παραπονέθηκε ο δεξιός σχολιαστής Τζέικομπ Μπαρντούγκο στο Κανάλι 14 τη Δευτέρα. «Η πίεση είναι η ουσία του θέματος».
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr