Έτοιμη για εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ η Ευρώπη – Πώς θα απαντήσει η Ε.Ε. στις ανακοινώσεις Τραμπ

Πανέτοιμη να αντιμετωπίσει και να απαντήσεις στους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με όσα δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η απάντηση της ΕΕ στον Τραμπ

Οι εξαγγελίες του Αμερικανού προέδρου ανατρέπουν συμφωνίες που διήρκησαν για οκτώ δεκαετίες, με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να πορεύονται χέρι – χέρι σε μια σειρά από θέματα. Από τις 2 Απριλίου τίθενται σε ισχύ οι δασμοί που έχει ανακοινώσει στον εισαγόμενο χάλυβα και το αλουμίνιο, ενώ ακολουθούν τα αυτοκίνητα, σύμφωνα με τον Guardian.

Τη δικιά της απάντηση έδωσε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τρίτη (1/4) η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι οι επόμενοι τομείς που θα βρεθούν αντιμέτωποι με δασμούς θα είναι οι ημιαγωγοί, τα φαρμακευτικά προϊόντα και η ξυλεία. Σημείωσε δε ότι «πολλοί Ευρωπαίοι αισθάνονται εντελώς απογοητευμένοι από τις ανακοινώσεις των ΗΠΑ. Η Ευρώπη δεν ξεκίνησε την αντιπαράθεση. Δεν θέλουμε κατ’ ανάγκη να προβούμε σε αντίποινα, αλλά αν είναι απαραίτητο έχουμε ένα ισχυρό σχέδιο για αντίποινα και θα το χρησιμοποιήσουμε».

Μετά την ανακοίνωση των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο τον Μάρτιο, η Επιτροπή δήλωσε ότι θα επιβάλει αντίμετρα σε αμερικανικά προϊόντα αξίας έως 26 δισ. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνεται η επαναφορά των δασμών σε προϊόντα αξίας 4,5 δισ. δολαρίων, όπως είναι τα τζιν και οι μοτοσικλέτες Harley – Davidson, που είχαν ανασταλεί κατά την προεδρία Μπάιντεν. Τα παραπάνω μέτρα θα εφαρμοστούν στα μέσα Απριλίου, με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ να επιλέγει να καθυστερήσει την αρχική ημερομηνία της 1^ης Απριλίου, ώστε να τα ευθυγραμμίσει με άλλα μέτρα, τελειοποιώντας τη θέση της μεταξύ των 27 κρατών – μελών.

Τα μέτρα που θα αποφασιστούν το επόμενο διάστημα

Οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται μια δεύτερη δόση δασμών, αξίας 18 δισ. ευρώ, προκειμένου να περιληφθούν ο χάλυβας, το αλουμίνιο, τα πουλερικά, το βόειο κρέας, τα θαλασσινά και οι ξηροί καρποί.

Πάντως, προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Ένωση δέχεται πιέσεις από πολλές χώρες για την προστασία των εθνικών προϊόντων. Η Γαλλία ανησυχεί για τον αντίκτυπο στο κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, σε περίπτωση που η Επιτροπή στοχεύσει το αμερικανικό μπέρμπον. Ο Φρανσουά Μπαϊρού χαρακτήρισε «λάθος βήμα» το ενδεχόμενο να επιβληθούν δασμοί στο μπέρμπον του Κεντάκι, μετά από συναντήσεις που πραγματοποίησε με τη βιομηχανία κονιάκ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της εμπορικής της σχέσης με τις ΗΠΑ, εξάγει περισσότερα αγαθά μέσω του Ατλαντικού, με αιχμή τα αυτοκίνητα, τα φάρμακα και τα φαρμακευτικά προϊόντα, κάτι που θα μπορούσε να της προσφέρει έναν μοχλό πίεσης.

Αξιωματούχοι της ΕΕ δεν έχουν αποκλείσει αντίποινα στις υπηρεσίες των ΗΠΑ, όπως η αναστολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Θεωρητικά, τα αντίποινα θα μπορούσα να στοχεύουν τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, τις τράπεζες και τους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Χωρίς να αποκαλύψει λεπτομέρειες, η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «όλα τα αντίμετρα βρίσκονται στο τραπέζι». Μάλιστα, συμπλήρωσε πως «η Ευρώπη κατέχει πολλά χαρτιά. Από το εμπόριο μέχρι την τεχνολογία και το μέγεθος της αγοράς μας. Αλλά αυτή η ισχύς βασίζεται επίσης στην ετοιμότητά μας να λάβουμε αποφασιστικά αντίμετρα, αν χρειαστεί», με την επικεφαλής της Επιτροπής να αφήνει ουσιαστικά ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Ο Τραμπ ετοιμάζεται για νέο ηλεκτροσόκ στην παγκόσμια οικονομία με τους νέους δασμούς - Πόσο επικίνδυνη είναι η πολιτική του;

Ο Τραμπ υπόσχεται ότι η Τετάρτη 2 Απριλίου θα είναι η «Ημέρα Απελευθέρωσης» - καθώς θα επιβάλει αμοιβαίους δασμούς σε όσες χώρες επιβάλλουν δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα.

Η πιο μεγάλη κίνησή του μέχρι στιγμής για τον μετασχηματισμό του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος θα μπορούσε να καταλήξει να επηρεάσει κάθε Αμερικανό, αυξάνοντας τις τιμές σε μια εποχή που οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί είναι ήδη πιεσμένοι. Αλλά ο πρόεδρος ζητά σιωπηρά από όλους να δεχτούν μια στρατηγική που υπόσχεται δελεαστικά μελλοντικά οφέλη, αλλά απαιτεί θυσίες για τα επόμενα χρόνια.

Καταστροφικοί οι δασμοί για την οικονομία

Οι εμπορικός πόλεμος που έχει εξαπολύσει ο Τραμπ έχει ήδη εξανεμίσει τρισεκατομμύρια δολάρια από τις χρηματιστηριακές αγορές - ο Dow Jones σημείωσε πτώση 700 μονάδων μόνο την Παρασκευή - ενισχύοντας τους φόβους για ύφεση, καθώς η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί. Έχει επίσης αποξενώσει τους συμμάχους των ΗΠΑ, καθώς η εξωτερική του πολιτική αρχίζει να διαλύει το δυτικό σύστημα συμμαχιών.

Καθώς πλησιάζει η Τετάρτη, ο πρόεδρος χάνει κάθε εμπιστοσύνη από την οποία εξαρτάται η οικονομική σταθερότητα εγείροντας αντιφατικές προσδοκίες - υπονοώντας, για παράδειγμα, ότι ορισμένα έθνη ή βιομηχανίες μπορεί να εξαιρεθούν από τους νέους δασμούς. Η ηγεσία του κινδυνεύει να προκαλέσει τόσο μεγάλη ζημιά όσο και οι ίδιες οι πολιτικές.

Ο Τραμπ αιτιολογεί ότι, επιβάλλοντας δασμούς στις εισαγωγές, θα αναγκάσει τις επιχειρήσεις να μετεγκαταστήσουν την παραγωγή και τις αλυσίδες εφοδιασμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, δημιουργώντας έτσι θέσεις εργασίας και αναζωογονώντας περιοχές που έμειναν άπορες από την παγκοσμιοποίηση.

Το μειονέκτημα, ωστόσο, είναι ότι οι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές για τους καταναλωτές που έχουν κουραστεί από το υψηλό κόστος ζωής. Και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι επιχειρήσεις θα επαναφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ, αφού ένας τέτοιος αναπροσανατολισμός θα πάρει χρόνια και πιθανώς θα διαρκέσει περισσότερο από τη θητεία του Τραμπ στην εξουσία.

Αν ο πρόεδρος το ακολουθήσει, θα πάρει ένα τεράστιο πολιτικό ρίσκο. Αλλά φαίνεται να αγνοεί τις πιθανές επιπτώσεις. Σε ένα εντυπωσιακό σχόλιο στην Κρίστεν Γουέλκερ του NBC News το Σάββατο, ο δισεκατομμυριούχος που ηγείται ενός υπουργικού συμβουλίου δισεκατομμυριούχων και εκατομμυριούχων αδιαφόρησε για τις αυξήσεις στο κόστος των αυτοκινήτων που προκαλούν οι νέοι βιομηχανικοί δασμοί του.

«Δεν με νοιάζει καθόλου αν αυξήσουν τις τιμές, επειδή οι άνθρωποι θα αρχίσουν να αγοράζουν αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής», δήλωσε ο Τραμπ σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Δεν θα μπορούσα να νοιαστώ λιγότερο, γιατί αν οι τιμές στα ξένα αυτοκίνητα ανέβουν, θα αγοράσουν αμερικανικά αυτοκίνητα».

Η στάση του κινδυνεύει με πολιτικές αντιδράσεις, όταν οι Ρεπουμπλικάνοι είναι ήδη επιφυλακτικοί για τις εκλογικές επιπτώσεις της επιβράδυνσης της οικονομίας και των πολιτικών του Τραμπ, με τις ειδικές εκλογές στη Φλόριντα για τη Βουλή των Αντιπροσώπων αυτή την εβδομάδα να απειλούν να φέρουν το κόμμα σε δύσκολη θέση.

Ο Τραμπ αγνοεί επίσης την πολυπλοκότητα των δασμών 25% στα αυτοκίνητα που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ αυτή την εβδομάδα. Οι διαδικασίες παραγωγής είναι βαθιά ενσωματωμένες με εργοστάσια στο Μεξικό και τον Καναδά. Αυτό σημαίνει ότι τα περισσότερα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ θα γίνουν ακριβότερα. Και ενώ θεωρητικά ένα αυτοκίνητο που κατασκευάζεται στις ΗΠΑ στο μέλλον θα μπορούσε να είναι απρόσβλητο από τους δασμούς, το υψηλότερο κόστος παραγωγής και οι επενδύσεις που απαιτούνται για την τοποθέτηση της κατασκευής αποκλειστικά εντός των ΗΠΑ θα μετακυλιστούν στους καταναλωτές. Στα χρόνια που θα μεσολαβήσουν, η τιμή των νέων αυτοκινήτων θα είναι κατά χιλιάδες δολάρια υψηλότερη, με κίνδυνο να μειωθούν οι θέσεις εργασίας στη βιομηχανία.

Νικητές και χαμένοι

Ο Τραμπ αρνείται να δεχτεί την οικονομική συναίνεση ότι οι δασμοί προκαλούν υψηλότερες τιμές επειδή οι εισαγωγείς μετακυλύουν το κόστος των επιπλέον δασμών στους καταναλωτές. Αυτό αποτελεί ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς οι ψηφοφόροι δεν είχαν μεγάλη ανακούφιση από τις αυξήσεις του κόστους των ζωτικών αγαθών κατά τη διάρκεια των ετών της πανδημίας. Ο πληθωρισμός μπορεί να έχει υποχωρήσει, παρά τις ενδείξεις ότι αυξάνεται και πάλι, αλλά το κόστος ζωής δεν έχει επιστρέψει στο επίπεδο που ήταν πριν από πέντε χρόνια.

Ο στόχος του προέδρου να προσπαθήσει να αναζωογονήσει τις οικονομικές προοπτικές στις περιοχές που επλήγησαν από την απώλεια των εργοστασίων είναι αξιέπαινος. Ο οικονομικός μετασχηματισμός που προκάλεσε η παγκοσμιοποίηση υπήρξε επώδυνος, απογυμνώνοντας τις κοινότητες από προοπτικές και συμβάλλοντας στην επιδημία των οπιοειδών. Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι οι πολιτικές του Τραμπ θα αποκαταστήσουν τις παλιότερες αδικίες.

Ένα κατασκευαστικό ειδύλλιο της δεκαετίας του 1950

Αλλά είναι ρεαλιστική η εξιδανικευμένη άποψη του προέδρου για τη μελλοντική οικονομία των ΗΠΑ;

Η αναδημιουργία ενός ειδυλλίου της αμερικανικής μεταποίησης τύπου 1950 είναι υπερβολική σε μια εποχή όπου το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και η οικονομική ισχύς των ΗΠΑ επικεντρώνεται στις βιομηχανίες υπηρεσιών, την τεχνολογία και την άνοδο των θέσεων εργασίας και του εμπορίου που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη.

Ενώ άλλες οικονομίες - ο Καναδάς, για παράδειγμα - θα χάσουν σε έναν εμπορικό πόλεμο με τις ισχυρότερες Ηνωμένες Πολιτείες, μπορούν ακόμη να προκαλέσουν μεγάλο πόνο στους Αμερικανούς καταναλωτές.

Το φάσμα ενός ασταθούς πολιτικού που προσπαθεί να χειραγωγήσει προσωπικά την παγκόσμια οικονομία σύμφωνα με τα ωριαία καπρίτσια του εγκυμονεί κινδύνους καταστροφής. Και καλλιεργεί την αβεβαιότητα που θα αποθαρρύνει τους κατασκευαστές να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Αλλά πολλοί Ρεπουμπλικάνοι ελπίζουν ότι ο Τραμπ χρησιμοποιεί απλώς τους δασμούς ως μοχλό πίεσης για να ενισχύσει τη μυθική του επιδίωξη «συμφωνιών».

«Με τον πρόεδρο Τραμπ, όλα είναι μια διαπραγμάτευση για να δούμε τι θα κάνουμε μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο γερουσιαστής Τζέιμς Λάνκφορντ. Ο Ρεπουμπλικανός από την Οκλαχόμα πρόσθεσε: «Θα είναι θορυβώδες για λίγο, αλλά όλοι ξέρουμε πού πηγαίνουμε: προσπαθούμε να μειώσουμε τις τιμές για τους Αμερικανούς και να αυξήσουμε τις θέσεις εργασίας».

Όμως άλλοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι.

Διαβάστε ακόμη

«Ήρθαμε για να μείνουμε»: Αμετακίνητοι οι αγρότες – Συντονίζουν τις επόμενες κινήσεις, αποφασισμένοι για μπλόκα μέχρι τις γιορτές

«Μου χαμογέλασε και έκλεισε τα μάτια»: Ραγίζει καρδιές ο πατέρας του 2χρονου που πέθανε μετά την επίθεση σκύλου

«Δεν υπάρχει καλύτερος από αυτόν»: Το τηλεφώνημα του Ρονάλντο που ενθουσίασε τον Τραμπ

Μουντιάλ 2026: Ανακοινώθηκε το αναλυτικό πρόγραμμα των ομίλων - Οι μέρες και οι ώρες των αγώνων