Η «ασπίδα Τραμπ» στον Ερντογάν: Πώς η Τουρκία δυναμώνει σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο

Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο έχει προσφέρει εδώ και 9 μήνες στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάτι περισσότερο από διπλωματική ανοχή: Κάνοντας έναν απολογισμό μέχρι σήμερα, διαπιστώνεται ότι του έχει εξασφαλίζει εσωτερική πολιτική «ανοσία», κάτι που η Άγκυρα έχει εκμεταλλευτεί δεόντως.

Η σύλληψη Ιμάμογλου και το τηλεφώνημα που δεν είπε πολλά, αλλά σήμαινε περισσότερα

Όταν οι τουρκικές αρχές προχώρησαν στη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, τον Μάρτιο, αυτό συνέβη ακριβώς μία ημέρα μετά την πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία του Ερντογάν με τον Τραμπ. Σύμφωνα με τον Τούρκο αρθρογράφο Ραγκίπ Σοϊλού, ο Τούρκος πρόεδρος το πιο πιθανό δεν ανέφερε το θέμα στον Αμερικανό ομόλογό του, αλλά η συνομιλία του προσέφερε μια πολύτιμη πληροφορία: ο Τραμπ δεν ενδιαφέρεται για τα εσωτερικά της Τουρκίας. Και αυτό ήταν το πράσινο φως.

Η μετάβαση από τον Μπάιντεν στον Τραμπ

Η διακυβέρνηση Τραμπ σηματοδοτεί μία θεαματική αλλαγή συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων. Ειδικά επί Μπάιντεν, η αποστασιοποίηση ήταν τόσο έντονη, που ο Αμερικανός πρόεδρος αρνιόταν ακόμη και να σηκώσει το τηλέφωνο στον Ερντογάν. Από τη ρήξη των σχέσεων λόγω των Κούρδων της Συρίας και των S-400, μέχρι τη διαγραφή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 και τις κυρώσεις για τις στρατιωτικές συμφωνίες με τη Ρωσία, οι σχέσεις Ουάσιγκτον–Άγκυρας ήταν ιδιαίτερα τεταμένες.

Η Τουρκία «κηδεμόνας» στη Συρία με αμερικανική σφραγίδα

Μια άλλη στρατηγική μετατόπιση της Ουάσιγκτον ήταν στη Συρία. Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ τον Δεκέμβριο και την επιστροφή Τραμπ στην εξουσία, το κλίμα άλλαξε άρδην. Τα ευχαριστήρια Τραμπ για το ρόλο της Άγκυρας στην «αποκατάσταση» της εξουσίας στη Συρία, η άρση των κυρώσεων στη Δαμασκό και ο διορισμός του προσωπικού φίλο του Τραμπ, Τομ Μπάρακ, πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα και ειδικό απεσταλμένο για τη Συρία, ήταν κινήσεις άμεσης αναγνώρισης ότι η Συρία αποτελεί πλέον τουρκική σφαίρα επιρροής.

Επαναφορά της Τουρκίας στα F-35

Την ίδια ώρα, ο Τραμπ ετοιμάζεται, σύμφωνα με αλλεπάλληλα τουρκικά δημοσιεύματα, να άρει τις κυρώσεις για τους S-400, να επανεντάξει την Τουρκία στο πρόγραμμα F-35 και να αυξήσει τις στρατιωτικές πωλήσεις προς την Άγκυρα. 

Ο Τραμπ εγγυητής της οικονομικής σταθερότητας στην Τουρκία

Μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου, οι αγορές αντέδρασαν νευρικά και υπήρξε έντονη φυγή κεφαλαίων. Όμως η προσδοκία για συμφωνίες με τις ΗΠΑ και οι δηλώσεις περί άρσης κυρώσεων λειτούργησαν ως καθησυχαστικός μηχανισμός. Η επιστροφή της επενδυτικής εμπιστοσύνης στηρίχθηκε τόσο στην επιθετική αύξηση των επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα, όσο και στη δασμολογική «ομπρέλα» Τραμπ (10% στα τουρκικά προϊόντα), που έδειξε ότι η Άγκυρα προστατεύεται από τις διεθνείς πιέσεις.

Του χαρίζει το ταμπλό στο ουκρανικό

Με την υποστήριξη Τραμπ, ο Ερντογάν πετυχαίνει, επίσης, μία από τις μεγαλύτερες διπλωματικές του νίκες. Η ενίσχυση του ρόλου του στο Ουκρανικό και η φιλοξενία των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη διαμορφώνει καθοριστικά το προφίλ του Τούρκου προέδρου ως περιφερειακού παίκτη με λόγο.

Mέλλον με σιωπηλή στήριξη

Η ουδετερότητα ή η αδιαφορία του Αμερικανού προέδρου ευνοεί την Άγκυρα, κάτι που προβλέπεται να συνεχιστεί, επιτρέποντας στον Τούρκο πρόεδρο να κινείται χωρίς αντίλογο στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Η Ουάσιγκτον του Τραμπ δεν ενδιαφέρεται για δημοκρατία ή ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, όπως παρατηρεί ο Ραγκίπ Σοϊλού. Ενδιαφέρεται για συμφωνίες, όπλα και ισορροπίες. Και ο Ερντογάν δείχνει να ξέρει πώς να τα αξιοποιήσει όλα αυτά – προς όφελος ακόμη και της παραμονής του στην εξουσίας.

Το γεγονός προκαλεί μόνο ανησυχία σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίες βλέπουν τον Τραμπ να χαρίζει στην Τουρκία χώρο, επιρροή και οικονομικά οφέλη.

Διαβάστε ακόμη

Η διστακτικότητα του Μαξίμου για τα μπλόκα, το ενδεχόμενο συνάντηση του Μητσοτάκη με αγροτοσυνδικαλιστές και η Καρυστιανού που επαναφέρει την δημιουργία κόμματος

ΣΥΡΙΖΑ: Οι «Βίοι Παράλληλοι» της Αυγής έφεραν δυσαρέσκεια σε Κουμουνδούρου και Νέα Αριστερά

Το ηλεκτρονικό βραχιολάκι σε όλα τα νοσοκομεία από τον Ιανουάριο: Οι εξαιρέσεις και η εκπαίδευση των εργαζομένων

Υπό πίεση η κυβέρνηση για το αγροτικό: Μπαράζ κινητοποιήσεων, μηνύματα Καραμανλή-Σαμάρα και «γαλάζια» ανησυχία στην περιφέρεια