δημοφιλές τώρα: 
Λιβύη: Η νίκη Χαφτάρ, οι τουρκικές ήττες και ο πόλεμος των λόμπι στις ΗΠΑ
Η μάχη για την επόμενη ημέρα στη Λιβύη έχει ξεκινήσει για τα καλά, με τις αντιμαχόμενες πλευρές να «στρατολογούν» ακόμη και ξένους λομπίστες🕛 χρόνος ανάγνωσης: 12 λεπτά ┋
Με το όπλο προτεταμένο και το δάχτυλο στη σκανδάλη, τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα της Λιβύης συνεχίζουν να ανταλλάσσουν πυρά, παίζοντας «κρυφτούλι» πίσω από μια ετοιμόρροπη εκεχειρία το μέλλον της οποίας διαγράφεται αβέβαιο. Οι Χαλίφα Χαφτάρ και Φαγιέζ αλ Σάρατζ δεν το «αντέχουν» ούτε καν να βρεθούν στο ίδιο δωμάτιο.
Την περασμένη Κυριακή, 19 Ιανουαρίου, έδωσαν αμφότεροι το «παρών» στη διεθνή διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, φροντίζοντας ωστόσο να μην δουν από κοντά ο ένας τον άλλον. Ανάλογες αποστάσεις «ασφαλείας» είχαν φροντίσει να κρατήσουν και λίγες ημέρες νωρίτερα, στη Μόσχα.
Πολύ κοντά στην τελική νίκη ο Χαφτάρ αλλά...
Ο μεν Χάφταρ θα ήθελε, ιδανικά, να ολοκληρώσει με επιτυχία όσα ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2019 με την προέλαση του ορμώμενου από τα ανατολικά (Τομπρούκ, Βεγγάζη) Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA) προς τη λιβυκή πρωτεύουσα. Να συνεχίσει δηλαδή να «πολιορκεί» την Τρίπολη, με την αεροπορική κάλυψη των Εμιρατιανών και τη στήριξη της Αιγύπτου, έως και την οριστική κατάληψη της εξουσίας. Ο ίδιος, άλλωστε, έχει πια φτάσει πολύ κοντά στην… πηγή, για να μην πιει νερό. Ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της βορειοαφρικανικής χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της Σύρτης που είναι η γενέτειρα του Καντάφι, όπως άλλωστε και όλες τις μεγάλες πετρελαιοπηγές όχι μόνο στα ανατολικά αλλά και στα νοτιοδυτικά. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως όταν πριν από τη Διάσκεψη του Βερολίνου, δυνάμεις προσκείμενες στον Χαφτάρ αποφάσισαν ως μέσο πίεσης να κλείσουν τη στρόφιγγα σε πολλές από τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της χώρας στέλνοντας έτσι και ένα μήνυμα προς τη διεθνή κοινότητα, η λιβυκή παραγωγή πετρελαίου έπεσε ξαφνικά από τα 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως στα μόλις… 72 χιλιάδες βαρέλια.
Μέσα σε όλα αυτά, ο Χαλίφα Χαφτάρ εμφανίζεται όμως να έχει καταγάγει και ορισμένες σημαντικές στρατιωτικές νίκες κατά των Τούρκων, καταρρίπτοντας τουλάχιστον 17 από τα συνολικά 20 τουρκικά drones τύπου Bayraktar που έστειλε η Άγκυρα στη Λιβύη και καταστρέφοντας πλήθος τουρκικών τεθωρακισμένων ΤΟΜΑ και ΤΟΜΠ (σύμφωνα με όσα μεταφέρει ο Δρ. Σπύρος Πλακούδας, Eπίκουρος Καθηγητής στο Rabdan Academy του Αμπού Ντάμπι και Αντιπρόεδρος του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων, ΚΕΔΙΣΑ).
Παράλληλα, φαίνεται να έχουν πια πληθύνει και οι δυνάμεις που πολεμούν στο πλευρό του Χαφτάρ και του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA). Μεταξύ αυτών: μισθοφόροι από τη Ρωσία («ανήκοντες» στο «Wagner Group» του Γιεβγκένι Πριγκόζιν), τους οποίους ο Βλάντιμιρ Πούτιν μπορεί να αποκηρύσσει ή να επιδοκιμάζει κατά το δοκούν διατηρώντας έτσι πάτημα στη Λιβύη και ικανή διαπραγματευτική ισχύ, αλλά και από το Σουδάν, πράγμα ιδιαίτερα ενδιαφέρον δεδομένου ότι τόσο η Μόσχα όσο και το Χαρτούμ φέρονται να διατηρούν στενούς δεσμούς με την Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ενδιαφέρουσα χρονική σύμπτωση: το γεγονός ότι οι δυνάμεις του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA) υπό τον Χαφτάρ ξεκίνησαν την τελευταία προέλασή τους προς την Τρίπολη τον περασμένο Απρίλιο… όταν πέθανε ο Ομάρ αλ Μπασίρ στο Σουδάν.
Φυλές και «κανταφικοί» στο πλευρό του στρατάρχη
Στο πλευρό του Χαφτάρ έχουν σπεύσει, ωστόσο, εσχάτως να πάρουν θέση και άλλοι: κάποιες από τις - παραδοσιακά ισχυρές επί του εδάφους - φυλές της Λιβύης (που έχουν την τάση στους πολέμους να «πηγαίνουν» τελικώς με την πλευρά του νικητή), φυλές περίπου 1.000 μέλη των οποίων συγκεντρώθηκαν στις αρχές του Ιανουαρίου στη Βεγγάζη υποσχόμενα στήριξη στον Χαφτάρ. Υπέρ του στρατάρχη επρόκειτο όμως να πάρει θέση στις αρχές Ιανουαρίου και η ίδια η κόρη του Καντάφι, Αΐσα, με μήνυμά της στο οποίο καλεί τους Λίβυους να «απωθήσουν την επιθετικότητα» της Τουρκίας που «βεβηλώνει τα πάτρια λιβυκά εδάφη».
Δεδομένων των παραπάνω, διερωτάται πλέον κανείς για ποιον λόγο να κάνει ο στρατάρχης Χαφτάρ πίσω τώρα… ενώ έχει φτάσει τόσο κοντά σε μια τελική νίκη. Κάποιοι, βέβαια, στον αντίποδα υποστηρίζουν ότι ο 76χρονος Χαφτάρ στην πραγματικότητα δεν διαθέτει αρκετές χερσαίες δυνάμεις ώστε να «αλώσει» την Τρίπολη, μια πόλη «βαθιά οχυρωμένη» ήδη από την εποχή του Μουαμάρ Καντάφι, και ότι εάν μπορούσε εκείνος όντως να μπει νικητής στη λιβυκή πρωτεύουσα θα το είχε ήδη πράξει. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που τείνουν να αντιμετωπίζουν τον 76χρονο στρατάρχη με καχυποψία, ως «αναξιόπιστο ακόμη και απέναντι στους συμμάχους του».
«Όμηρος» της Τουρκίας ο Φαγιέζ αλ Σάρατζ
Ο Φαγιέζ αλ Σάρατζ από την άλλη, αναζητά πια καταφύγιο πίσω από μια έξωθεν επιβεβλημένη εκεχειρία, που θα του επιτρέψει να κερδίσει τον χρόνο που χρειάζεται ώστε να ανασυνταχθεί υπό την «προστασία» δυνάμεων όπως είναι εκείνες της Τουρκίας, της «τουρκοκρατούμενης» Συρίας (Σύριοι μισθοφόροι πληρωμένοι από την Άγκυρα), του Κατάρ και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Ο 60χρονος αρχιτέκτονας με τις τουρκικές οικογενειακές ρίζες μπορεί να απολαμβάνει την επίσημη αναγνώριση των Ηνωμένων Εθνών, στην πράξη ωστόσο δείχνει αδύναμος και ηττημένος. Η Τουρκία του Ερντογάν τον στηρίζει μεν αλλά περισσότερο ως «μαξιλαράκι» και λιγότερο ως πραγματική δύναμη πυρός στα πεδία των μαχών. Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι σαφές ότι δεν μπορούν (καθότι δεν έχουν ούτε τους πόρους, ούτε τη δυνατότητα αλλά ούτε και τη διάθεση, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ένας Τούρκος ακαδημαϊκός, ο Σινάν Σίντι) να εμπλακούν στρατιωτικά σε έναν δυνητικά μακροχρόνιο πόλεμο δια αντιπροσώπων τόσο μακριά από τα τουρκικά σύνορα.
Εμφανείς οι τουρκικές αδυναμίες
Η απόσταση που χωρίζει την Τουρκία από τη Λιβύη καθιστά απαγορευτικές τις τουρκικές αεροπορικές επιχειρήσεις (παρά τη δυνατότητα ανεφοδιασμού καυσίμων από αέρος) και εξαιρετικά δύσκολη τη συντήρηση γραμμών τροφοδοσίας/ανεφοδιασμού. Οι Τούρκοι προφανώς και το γνωρίζουν καλά. Για αυτό και επιχείρησαν, από την πλευρά τους, με αφορμή όσα συμβαίνουν στη Λιβύη, να αποκτήσουν «βάσεις» σε φαινομενικώς ουδέτερες γειτονικές χώρες όπως είναι η Τυνησία και η Αλγερία. Τόσο η Τύνιδα, ωστόσο όσο και το Αλγέρι τους αρνήθηκαν την πρόσβαση. Ειδικά στην περίπτωση της Τυνησίας δε, η απογοήτευση για τον Ερντογάν ήταν μεγάλη καθώς εκείνος θεωρούσε ότι έχει «φίλους» στην Τύνιδα, όπως για παράδειγμα τον ισλαμιστή πρόεδρο της βουλής Ρασίντ Γκανουσί, που δεν θα μπορούσαν να του χαλάσουν χατίρι. Κι όμως…
Το πολιτικό μέλλον του Φαγιέζ αλ Σάρατζ και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) αναμένεται να κριθεί από τις διαθέσεις και τους χειρισμούς χωρών όπως είναι η Ρωσία (που έχει το προνόμιο να συνομιλεί ταυτόχρονα με όλους τους άμεσα εμπλεκόμενους στον λιβυκό εμφύλιο: την Αίγυπτο, τα Εμιράτα, την Τουρκία κ.ά.) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (που μάλλον διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο, τουλάχιστον παρασκηνιακά, από όσο φαίνεται). Ο παράγοντας «Ηνωμένες Πολιτείες» (είτε ως δάκτυλος είτε ως διαπραγματευτικό χαρτί) ενδεχομένως να μπορεί να συσχετιστεί και με την κίνηση του Χαλίφα Χαφτάρ να αποχωρήσει ξαφνικά από τη Μόσχα στις 14 Ιανουαρίου, αφήνοντας πίσω ανυπόγραφη τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που του είχαν προηγουμένως παρουσιάσει Ρώσοι και Τούρκοι.
Ο «πόλεμος» των λόμπι στις ΗΠΑ
Η «μάχη» ανάμεσα στον Χαλίφα Χαφτάρ και τον Φαγιέζ αλ Σάρατζ έχει όμως πλέον μεταφερθεί και σε… αμερικανικό έδαφος, με αμφότερα τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα της Λιβύης να «στρατολογούν» αμερικανικές εταιρείες για να κάνουν λόμπινγκ υπέρ τους στην Ουάσιγκτον. Προφανώς και δεν θα το έκαναν εάν η Ουάσιγκτον δεν εξακολουθούσε να αποτελεί μια δύναμη με υπολογίσιμο και δυνητικά καθοριστικό ρόλο στις λιβυκές εξελίξεις. Αλλά και στα μάτια των ιδίων των Αμερικανών από την άλλη πλευρά, η πλούσια σε πετρέλαιο Λιβύη (η χώρα με τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά αποθέματα στην Αφρική και μια από τις πέντε αφρικανικές χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου) θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ακόμη ένα «λιθαράκι» στον δρόμο προς την ενεργειακή διαφοροποίηση και απεξάρτηση της ΕΕ από τη «μονοπωλιακή» ρωσική ενέργεια.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει σε πρόσφατο δημοσίευμά του το έγκυρο ειδησεογραφικό site Al Monitor (επιβεβαιώνοντας παλαιότερα δημοσιεύματα τόσο του αμερικανικού Politico, 1 και 2, όσο και του Libya Tribune), ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του Χαλίφα Χαφτάρ έχει προσλάβει, ήδη από την άνοιξη του 2019, την αμερικανική «Linden Government Solutions», καταβάλλοντας το ποσό των 2 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, για να προωθεί τα συμφέροντά του στα κέντρα εξουσίας των ΗΠΑ. Λομπίστες της «Linden» είχαν, μάλιστα, το καλοκαίρι του 2019 συναντήσεις για τη Λιβύη με κρατικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ και πολιτικούς του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Τον Ιούλιο του 2019 σημειώνεται ότι επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον και αντιπροσωπεία της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων (HoR) που πρόσκειται στον Χαφτάρ, ενώ και ο ίδιος ο 76χρονος Λίβυος στρατάρχης φέρεται να είχε συναντήσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους τον Νοέμβριο του 2019 σε κάποια χώρα της Μέσης Ανατολής το όνομα της οποίας έχει σκοπίμως κρατηθεί κρυφό.
Αξίζει ίσως να σημειωθεί ότι η «Linden Government Solutions» σχετίζεται και μια άλλη εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο της ενέργειας, την «Worldwide Strategic Energy» (WSE), που εμφανίζεται να δραστηριοποιείται στη Λιβύη ήδη από το 2005. Κεντρική θέση στις εταιρείες Linden και WSE κατέχει ο Αμερικανός λομπίστας και πάλαι ποτέ συνεργάτης του Τζορτζ Μπους του νεώτερου, Στίβεν Πέιν, ένας άνθρωπος ο οποίος είχε στο παρελθόν αναπτύξει έντονη δράση υπέρ δυτικών συμφερόντων στις χώρες της Βαλτικής (κυρίως στη Λετονία) αλλά και στη Λιβύη.
Σημειώνεται ότι ο Χαφτάρ έχει περάσει περί τα 20 χρόνια της ζωής του, από το 1990 έως και το 2010-11, στις ΗΠΑ. Κι όχι γενικώς στις ΗΠΑ… αλλά ειδικώς στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια, όπου «τυχαίνει» να βρίσκονται και τα κεντρικά των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών (CIA). Ο ίδιος λέγεται μάλιστα πως είχε εξυφάνει, υπό την ομπρέλα της CIA, και σχέδια για την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι. Σημειώνεται, επίσης, ότι οι δυνάμεις που συνεχίζουν να στηρίζουν δυναμικά τον Χαλίφα Χαφτάρ και τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό (LNA) ενάντια στην καλούμενη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) του τουρκόφιλου Φαγιέζ αλ Σάρατζ, δυνάμεις δηλαδή όπως είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, παραμένουν στενά προσδεμένες στο συμμαχικό άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών, αν και ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα εκείνος που είχε αποκηρύξει ως «το μεγαλύτερο λάθος της προεδρικής του θητείας» το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν προετοιμαστεί εγκαίρως για όσα θα επακολουθούσαν στη Λιβύη έπειτα από τον θάνατο του Μουαμάρ Καντάφι εκείνον τον ταραχώδη Οκτώβριο του 2011.
Τουρκόφιλα αμερικανικά λόμπι στο πλευρό του Φαγιέζ αλ Σάρατζ
Αλλά και η πλευρά του Φαγιέζ αλ Σάρατζ έχει φροντίσει να ρίξει γέφυρες επιρροής προς την Ουάσιγκτον, προσλαμβάνοντας (έναντι 2 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως) την εταιρεία «Mercury Public Affairs» για να κάνει λόμπινγκ υπέρ της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) στο αμερικανικό Κογκρέσο. Η «Mercury», ωστόσο, δεν είναι μια τυχαία εταιρεία. Αντιθέτως, είναι μια από τις εταιρείες που τυχαίνει να βρίσκονται εδώ και χρόνια στο payroll της Τουρκίας κάνοντας λόμπινγκ στις ΗΠΑ υπέρ των συμφερόντων του καθεστώτος Ερντογάν. Είναι, επιπλέον, μια εταιρεία στο στελεχικό δυναμικό της οποίας έχουν ενταχθεί πρώην στενοί συνεργάτες του προέδρου Τραμπ (όπως ο Μπράιαν Λάνζα) και πρώην γερουσιαστές (όπως ο Ντέιβιντ Βίτερ των Ρεπουμπλικάνων). Τις υπηρεσίες του προς την Κυβέρνηση Εθνική Συμφωνίας (GNA) του Φαγιέζ αλ Σάρατζ προσφέρει ωστόσο «αφιλοκερδώς» («pro bono» όπως λέγεται), αρχής γενομένης από το 2019, και ένα άλλο αμερικανικό γραφείο που ακούει στο όνομα «Prime Policy Group». Το ενδιαφέρον βέβαια με το εν λόγω γραφείο είναι ότι εκείνο προσφέρει τις υπηρεσίες του τα τελευταία χρόνια και… στο ψευδοκράτος των κετεχομένων της Κύπρου τα συμφέροντα του οποίου προωθεί στην Ουάσιγκτον, προφανώς με την άμεση εμπλοκή και τις «ευλογίες» της Άγκυρας…
Ερευνητές ανέπτυξαν ακουστικά που μπορούν να εντοπίσουν πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ - Πώς λετουργούν
Κατά της διαγραφής Σαμαρά ο Καραμανλής: Η κριτική δεν αντιμετωπίζεται με πειθαρχικά μέτρα - Δεν με ενδιαφέρει η Προεδρία
Εορταστικό ωράριο 2024: Πότε ξεκινάει - Ποιες Κυριακές θα είναι ανοιχτά τα μαγαζιά
Σε τροχιά κλιμάκωσης ο πόλεμος στην Ουκρανία; Το επόμενο βήμα του Πούτιν, τα πυρηνικά και ο παράγοντας Τραμπ
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr