┋ Κόσμος ┋ 03.02.2020 17:35

Μεγάλη επιστημονική ανακάλυψη: Βρέθηκε το κρανίο από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο

Τα νέα στοιχεία για το κρανίο και τη γνάθο που βρέθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα στην Πομπηία έφεραν Ιταλοί επιστήμονες

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά ┋

Το κρανίο του Πλίνιου του Πρεσβύτερου (copyright: Luciano Fattore)

Ενα κρανίο που ανακαλύφθηκε πριν από έναν αιώνα σε μια ακτή στην Πομπηία μπορεί να ανήκει στον Ρωμαίο φυσιοδίφη και φυσικό φιλόσοφο Πλίνιο τον Πρεσβύτερο. Ωστόσο, τα σαγόνια που βρέθηκαν μαζί με το κρανίο ανήκουν σε κάποιον άλλο. Αυτά τα ευρήματα, τελικά, μπορεί να ρίξουν φως στα αίτια του θανάτου του Πλινίου, ο οποίος βρήκε τραγικό θάνατο ενώ προσπαθούσε να διασώσει συνανθρώπους του μετά την έκρηξη του Βεζουβίου (79 π.Χ.).

Λίγο πριν από τον θάνατό του, ο Πλίνιος, ο οποίος είναι γνωστός επίσης ως Γάιος Πλίνιος ο Β’, στρατιωτικός ηγέτης και συγγραφέας του μνημειώδους έργου «Φυσική Ιστορία», το οποίο αποτέλεσε πρότυπο για όσους αργότερα συνέταξαν εγκυκλοπαίδειες, πολεμούσε τους πειρατές που προσέγγιζαν τον κόλπο της Νάπολης.

Τότε είδε ένα τεράστιο μαύρο σύννεφο να σκεπάζει τον ουρανό (αργότερα ανακάλυψε ότι επρόκειτο για τον καπνό από την έκρηξη του Βεζουβίου) και αμέσως προσέτρεξε να βοηθήσει τους συνανθρώπους του, επιδεικνύοντας ηρωισμό και γενναιοφροσύνη.

800px-grande_illustrazione_del_lombardo_veneto_vol_3_plinio_secondo_300dpi.jpg — Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος (πηγή: Wikipedia)

Ωστόσο, αυτή επρόκειτο να είναι η τελευταία αποστολή του Πλινίου. Μόλις έφτασε στην Πομπηία, βρήκε τραγικό θάνατο εξαιτίας των ηφαιστειακών αναθυμιάσεων στις Σταβίες, μια αρχαία ρωμαϊκή πόλη κοντά στο ηφαίστειο και την Πομπηία. Το σώμα του δεν θάφτηκε ποτέ και ήταν χαμένο για αιώνες. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η επιστημονική κοινότητα επέδειξε ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον Βεζούβιο. Εκείνη την εποχή, ένας Ιταλός μηχανικός, ο Τζενάρο Ματρόνε, ανακάλυψε 70 σκελετούς στις Σταβίες. Ένας από αυτούς, ο οποίος έφερε ένα χρυσό περιδέραιο και βραχιόλια, συγκέντρωνε πολλές πιθανότητες να είναι ο Πλίνιος, σύμφωνα με τον Ματρόνε.

Παρ’ όλα αυτά, η ακαδημαϊκή κοινότητα απέρριψε τους ισχυρισμούς του. Έτσι, απογοητευμένος, ο Ιταλός μηχανικός πούλησε τα κοσμήματα που βρήκε και ξαναέθαψε τους σκελετούς, κρατώντας μόνο το κρανίο, τα σαγόνια και ένα ξίφος. Αυτά κατέληξαν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, μέχρι που οι ερευνητές αποφάσισαν να τα ξαναεξετάσουν. Η επιστήμη απεφάνθη πως το κρανίο μπορεί να ανήκε στον Πλίνιο. Η τέφρα στο κρανίο αποτελεί ένδειξη ότι ανεσκάφη από ένα παχύ στρώμα στάχτης. Η ανάλυση των σταθερών ισοτόπων του άνθρακα, που εστίασε στα δόντια του κρανίου, αποκάλυψε ότι ο νεκρός είχε περάσει την παιδική του ηλικία στη Βόρεια Ιταλία, και συγκεκριμένα στη λίμνη Κόμο, όπως και ο Πλίνιος.

Το κρανίου του Πλινίου του Πρεσβύτερου (copyright: Flavio Russo)

Τα ισότοπα -τα άτομα του ίδιου χημικού στοιχείου που έχουν διαφορετικό αριθμό νετρονίων στον πυρήνα τους- μπορούν να αποκαλύψουν πού έζησε κάποιος, επειδή στοιχεία από το πόσιμο νερό καταλήγουν στο σμάλτο των δοντιών, δήλωσε ο Αντρέα Τσιόντσι, ιστορικός τέχνης και δημοσιογράφος στην ιταλική εφημερίδα «La Stampa».

Μια άλλη εξέταση, ωστόσο, απέφερε λιγότερο ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Αφού μελέτησαν τα δόντια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο νεκρός, όταν πέθανε, ήταν μεταξύ 30 και 40 ετών, ενώ ο Πλίνιος απεβίωσε στην ηλικία των 56 ετών. Από την άλλη, τα κρανιακά ράμματα έδειξαν ότι το άτομο ήταν μεγαλύτερο. Ως εκ τούτου, οι μελετητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κρανίο και σιαγόνες ανήκουν σε διαφορετικά άτομα. Ίσως, λοιπόν, το κρανίο να ήταν ατελές όταν το ανακάλυψε ο Ματρόνε, οπότε του προσέθεσε άλλα οστά που βρήκε, κατέληξε ο κ. Τσιόντσι.

Διαβάστε ακόμη