Ευτυχία: Μια αξιοπρεπής βιογραφία με ατμόσφαιρα «Στην υγειά μας ρε παιδιά»

Ευτυχία / ** ½ / Σκηνοθεσία: Άγγελος Φραντζής / Παίζουν: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Κάτια Γκουλιώνη, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Θάνος Τοκάκης, Ντίνα Μιχαηλίδου

Προσπαθώντας να ξεφύγει από τη λαίλαπα της Μικρασιατικής καταστροφής, μια νεαρή γυναίκα βρίσκει τον τρόπο να διαφύγει από το Αϊδίνι, μαζί με τη μητέρα της και τις δυο μικρές της κόρες, στην Ελλάδα όπου την περιμένει ο σύζυγός της. Στο πλοίο του ξενιτεμού παίρνει την απόφαση να ζήσει τη ζωή της. Όντως, ως απρόθυμη σύζυγος ενός μεγαλύτερου της άντρα που δεν αγαπάει, θα πέσει με τα μούτρα στη μελέτη, θα αρχίσει να γράφει στίχους παντού – όπου πάει το χέρι της -, θα γίνει ηθοποιός στα μπουλούκια και στο θέατρο, θα ερωτευτεί ξανά, θα αφήσει τον άντρα της και χωρίς να αποχωρίζεται τα πάθη της (το τσιγάρο, την χαρτοπαιξία, την ξεροκεφαλιά της), θα χαρίσει στους μεγάλους ρεμπέτες και τροβαδούρους του λαϊκού μας τραγουδιού τους σπουδαιότερους στίχους…

Ο ταραχώδης βίος και το σπουδαίο έργο της εθνικής μας στιχουργού Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου περνάει στη μεγάλη οθόνη ως φιλόδοξη κινηματογραφική παραγωγή, σκηνοθετημένη από τον Άγγελο Φραντζή (Το όνειρο του σκύλου, Ακίνητο ποτάμι), πάνω στο σενάριο που η Κατερίνα Μπέη έγραψε με οδηγό τα αληθινά γεγονότα, το βιβλίο της εγγονής της Παπαγιαννοπούλου, Ρέας Μανέλη, αλλά και τις διηγήσεις του εγγονού της Αλέξη Πολυζωγόπουλου.

ΣΙΝΕΜΑ12.12.2019 00:30

Ευτυχία: Ενθουσιασμός, γέλιο, συγκίνηση στη λαμπερή πρεμιέρα της ταινίας

Ευτυχία: Ενθουσιασμός, γέλιο, συγκίνηση στη λαμπερή πρεμιέρα της ταινίας

Το φίλτρο και η ραχοκοκκαλιά της αφήγησης είναι ένα τιμητικό αφιέρωμα μετά βραβεύσεως που γίνεται παρουσία της Παπαγιαννοπούλου και των καλλιτεχνικών προσωπικοτήτων της ελληνικής μουσικής που συνεργάστηκαν μαζί της, σε κάτι που θυμίζει σκηνικό γιορτής τιμής ''ενέκεν'' από το τηλεοπτικό «Στην υγειά μας ρε παιδιά». Είναι όμως αυτή η τυποποιημένη εκδήλωση που επαναφέρει μνήμες στη στιχουργό. Μέσα από αυτές ξεδιπλώνεται και το νήμα των μεγάλων γεγονότων της ζωής της - από την θεαματική καταστροφή της Μικράς Ασίας και πέρα.

Έτσι, η κινηματογραφική μυθοπλασία και ο Μύθος της ασυμβίβαστης, μποέμ και αντάρτισσας απέναντι στις κοινωνικές νόρμες της εποχής της δημιουργού συναντιούνται σε μια αξιοπρεπή, αλλά επιδερμικά αποδεικτική του εύρους του ταλέντου και της καλλιτεχνικής της διάστασης, βιογραφία. Μια ταινία που ορίζεται κυρίως από την τηλεοπτική ατμόσφαιρα των πλάνων της και το γνώριμο ανάλαφρο ύφος της ελληνικής δραματικής κομεντί με όλα τα παλιομοδίτικα κλισέ που αυτό συνεπάγεται (το μελό και το γλυκερό στυλ δεν αποφεύγονται όπως και η χρησιμοποίηση του γκέι χαρακτήρα που υποδύεται ο Θάνος Τοκάκης ως comic relief της ιστορίας).

Το στοιχείο για την ψυχαγωγία του κοινού υπάρχει εδώ στις όμορφες εικόνες που φτιάχνει ο Άγγελος Φραντζής (πεπειραμένος δημιουργός του ελληνικού σινεμά και ένας από τους πιο συνεπείς και τολμηρούς πειραματιστές του), που στοχεύει σε μια αλά Εντίθ Πιαφ - Ζωή σαν τριαντάφυλλο - φωτογενή προσέγγιση της «Ευτυχίας», όπως και στις επιδέξιες ερμηνείες των Κάτια Γκουλιώνη και Καρυοφυλλιά Καραμπέτη που υποδύονται την Παπαγιαννοπούλου κατά σειρά σε διαφορετικές ηλικιακές περιόδους της ζωής της, και στο χιούμορ και την ατάκα της στιγμής που συγχρονίζονται σωστά.

Και στα δύο μέρη της βιογραφίας, όμως, απουσιάζει το άρωμα, η αναπνοή και το ψηφιδωτό των ιστορικών περιόδων στις οποίες έζησε η στιχουργός και εκφράστηκε. Η ίδια παρουσιάζεται ως μια γυναίκα φεμινίστρια μπροστά από την εποχή της, μόνο που αυτή η εποχή δεν προσμετράται στην αφήγηση παρά μόνο στο μίνιμουμ (κυρίως μέσα από το γλωσσικό ιδίωμα και την εκφορά του λόγου), και σκιαγραφείται απλουστευμένα στον μικρόκοσμο ενός ελληνικού μικροαστικού σπιτικού, εκφρασμένου με θεατρικό αναπαραστατικό ύφος - κυρίως στο δεύτερο μέρος της ταινίας- , όπου οι κορώνες του μελοδράματος κοντράρονται με την κωμωδία.

Έτσι, ο βίος της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου αποκτά και διάσταση στη μεγάλη οθόνη, αφού πρώτα πέρασε με τεράστια επιτυχία στο θέατρο ως μονόλογος με πρωταγωνίστρια τη Νένα Μεντή, πάλι με όχημα το βιβλίο «Η γιαγιά μου η Ευτυχία» της Ρέας Μανέλη. Είναι, όμως, αρκετά σχηματικός ο τρόπος που αποδίδεται ο χαρακτήρας της και οι αντιφάσεις του, οι διαδρομές, οι δαίμονές του, οι επιτυχίες και οι ήττες του, καθώς δεν επιχειρείται καμία εμβάθυνση στην τέχνη της ή σε ό,τι έκανε τους στίχους της διαχρονικούς ως ντοκουμέντα της συλλογικής μας ψυχοσύνθεσης.

Η Παπαγιαννοπούλου περιγράφεται ως μεγαλειώδης στιχουργός στο χαρακτηριστικό «Στην υγειά μας ρε παιδιά» τραπέζι που έχει στηθεί για χάρη της και ο κοινωνικός προοδευτισμός της δηλώνεται μεν με επιτυχία μέσα από το φεμινιστικό της τσαγανό, δεν συσχετίζεται επαρκώς με το ευφυές δημιουργικό ταλέντο της, δε, το οποίο ανθεί σε αντίξοες συνθήκες, οι οποίες με τη σειρά τους αποτυπώνονται κοινότυπα στα τετριμμένα προβλήματα της καθημερινότητας και της οικογενειακής ζωής.

Όλα αυτά – θα πει κανείς – δεν συνιστούν απαραίτητα μια αποτυχημένη βιογραφία και δεν υπονοούμε κάτι τέτοιο, ειδικά καθώς υπάρχει η βάση εδώ του λαϊκού μελό που αρέσει στο ελληνικό κοινό, για μια επιτυχημένη πορεία στις ελληνικές αίθουσες. Περιμέναμε όμως πολλά περισσότερα από μια βιογραφία που επιχειρεί να φωτίσει μια εμβληματική και πολύπλοκη καλλιτεχνική προσωπικότητα της Ελλάδας του 20^ου αιώνα. (2019)

Διαβάστε ακόμη

Ερευνητές ανέπτυξαν ακουστικά που μπορούν να εντοπίσουν πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ - Πώς λετουργούν

Κατά της διαγραφής Σαμαρά ο Καραμανλής: Η κριτική δεν αντιμετωπίζεται με πειθαρχικά μέτρα - Δεν με ενδιαφέρει η Προεδρία

Εορταστικό ωράριο 2024: Πότε ξεκινάει - Ποιες Κυριακές θα είναι ανοιχτά τα μαγαζιά

Σε τροχιά κλιμάκωσης ο πόλεμος στην Ουκρανία; Το επόμενο βήμα του Πούτιν, τα πυρηνικά και ο παράγοντας Τραμπ