Πειρατές εφορμούν στην Αλόννησο

Ανακάλυψε πάνω από 10 σπουδαία ναυάγια στο θαλάσσιο σύμπλεγμα της Αλοννήσου και διέσωσε την ναυτική ιστορία του νησιού, μαζί της και πολύτιμα αντικείμενα των πειρατών που το αποδεκάτισαν και το ερήμωσαν για 150 χρόνια, μετά την εισβολή του Μπαρμπαρόσα το 1538.Ανάμεσά τους και μια άγκυρα, την οποία λέγεται ότι χρησιμοποιούσε ο ονομαστός πειρατής Τσέλιος για να κάνει ρεσάλτο στα πλοία. Ο Κώστας Μαυρίκης, γέννημα θρέμμα της Αλοννήσου και με οικογενειακή παράδοση στην αλιεία, είναι ο ιδρυτής και διαχειριστής του Μουσείου Αλοννήσου, του μοναδικοί πειρατικού μουσείου στο Αιγαίο, ενός τετραώροφου κτιρίου με σχεδόν 40.000 αντικείμενα από την ιστορία των Βορείων Σποράδων. Είναι επίσης συγγραφέας 12 βιβλίων, τα δύο από τα οποία λευκώματα με φωτογραφίες του νησιού, ενώ έχει ένα σπάνιο αρχείο με 30.000 έγγραφα, όπως χάρτες, φιρμάνια, χειρόγραφα από τον 17^ο ως τον 19^ο αιώνα, που αναζητά τρόπους για την ψηφιοποίησή τους.

Πριν από λίγες μέρες η Ακαδημία Αθηνών, βράβευσε τον Κων. Μαυρίκη, «για την ανεκτίμητη προσφορά του στη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιωτικού συμπλέγματος των Βορείων Σποράδων, μέσω συλλογής στοιχείων από τις ενάλιες καταδύσεις του σε ναυάγια πλοίων, την έκδοση βιβλίων και την ίδρυση Μουσείου». «Ήταν μια πολύ συγκινητική στιγμή, γιατί, ξέρετε, η πορεία μου όλα αυτά τα χρόνια ήταν πολύ μοναχική. Ξεκίνησα το 2000 να στήνω το Μουσείο Αλοννήσου. Την χρυσή εκείνη περίοδο που όλοι ασχολούνταν με τον τουρισμό και τις επιχειρήσεις, εγώ έχτιζα ορόφους και μάζευα παλιά αντικείμενα. Πολλοί με θεωρούσαν τρελό. Το αποτέλεσμα με δικαίωσε, ήρθε η ώρα, αυτό να γίνει ευρέως γνωστό», δήλωσε στο ethnos.gr.

Ο Κώστας Μαυρίκης και ο πατέρας του Δημήτρης, ήταν οι πρώτοι που εντόπισαν τυχαία σε μια βουτιά με ψαροντούφεκα το ναυάγιο της Περιστέρας, την δεκαετία του 1980. Πρόκειται για το μεγαλύτερο εμπορικό πλοίο της κλασικής περιόδου που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, σε βάθος 30 μέτρα στα ανοιχτά της μικρής νησίδας. Το πλοίο, που μετέφερε εμπόρευμα κρασιού από οινοπαραγωγικές περιοχές της βόρειας Ελλάδας, όπως η Μένδη Χαλκιδικής, βυθίστηκε μεταξύ 425-415 π.Χ. Εκτιμάται  ότι στο εσωτερικό του ήταν πάνω από 4.000 αμφορείς-περισσότεροι από 1.000 μετρήθηκαν μόνο επιφανειακά. Οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων έχουν καταδυθεί με την βοήθεια του κ. Μαυρίκη και στα 10 ναυάγια, τα οποία χρονολογούνται από τον 5^ο π.Χ. αιώνα, μέχρι την Βυζαντινή Περίοδο του 11^ου-12^ου αιώνα.

Από τις τελευταίες…ανακαλύψεις του είναι το σύγχρονο ναυάγιο της Κανούτας, στη νότια πλευρά του όρμου Κλήμα. Το πλοίο, ένα ιστιοφόρο, έμφορτο με κεραμίδια από την Χίο, τσακίστηκε στην βραχώδη ακτή τον Δεκέμβριο του 1933, παρασέρνοντας στον βυθό τρία από τα μέλη του πληρώματος. Ένας τέταρτος, κατάφερε να βγει στην ακτή, αλλά έμεινε αβοήθητος και υπέκυψε στα σοβαρά του τραύματα, ενώ εντοπίστηκε αρκετές ημέρες μετά. Μάλιστα για έναν ολόκληρο μήνα το πλοίο και το πλήρωμα ήταν εξαφανισμένα και οι ιστορίες γύρω από την τύχη τους έδιναν και έπαιρναν. Αυτό το διάστημα γυρίζεται ένα ντοκιμαντέρ για τον ναυάγιο τούτο, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση μόλις ενός μιλίου από ένα κλασικό ναυάγιο με αμφορείς από την Χίο. «Αυτό που αποδεικνύουν τα δύο γειτονικά ναυάγια είναι πως εδώ και 2.5000 χρόνια οι ναυτικοί δρόμοι στο Αιγαίο είναι οι ίδιοι. Όπως ίδια είναι και τα δύσκολα περάσματα και οι σκόπελοι», μας είπε ο κ. Μαυρίκης.

ΟΙ ΠΕΙΡΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΟΝΝΗΣΟ

Το πετρόκτιστο Μουσείο Αλοννήσου, στο Πατητήρι, φιλοξενεί σε 900 τ.μ., που εκτείνονται σε τέσσερις ορόφους, πάνω από 40.000 αντικείμενα. Στο υπόγειο, υπάρχει το λαογραφικό τμήμα, στο οποίο ο επισκέπτης μπορεί να δει όλα τα επαγγέλματα που χάνονται, όπως του σιδερά, του πεταλωτή, του τσαγκάρη, ένα μικρό ελαιοτριβείο, αλλά και το εσωτερικό παραδοσιακών σπιτιών του νησιού.

Στον πρώτο όροφο το ναυτικό τμήμα, παρουσιάζει την ναυτική ιστορία της Αλοννήσου από τον 17^ο ως τον 19^ο αιώνα. Εκεί υπάρχουν στολές ναυτικών, ναυτικά εξαρτήματα και εξοπλισμός των πλοίων, καθώς και πλήθος αναμνηστικών από αυτά που έφεραν στα σπίτια τους οι ναυτικοί από διάφορα μέρη του κόσμου, τα οποία συνέλεξε ο κ. Μαυρίκης με πολύ μεράκι από παλιά σπίτια. Στον επόμενο όροφο υπάρχει το στρατιωτικό τμήμα του Μουσείου, εκείνο ωστόσο που τραβά την προσοχή των επισκεπτών, είναι το εντυπωσιακό πειρατικό τμήμα.

Οι κλασικές κανάτες που αντάλλασσαν με τυρί και άλλα τρόφιμα οι πειρατές, όπλα αντικείμενα προσωπικής τους χρήσης, χάρτες, άγκυρες, εξαρτήματα από τα πλοία τους, μοναδικά κομμάτια που βρέθηκαν σε παλιά σπίτια στην Αλόννησο και στα άλλα νησιά των Βορείων
Σποράδων, αφηγούνται ωραίες ιστορίες για τον πειρατή Τσέλιο -το κρησφύγετο του οποίου θρυλείται ότι βρίσκεται σε ένα απόκρημνο σημείο-, τις επιθέσεις των πειρατών σε εμπορικά πλοία και σκάφη αναψυχής, ενώ ξεχωρίζουν τρεις μεταλλικές άγκυρες, που ανασύρθηκαν από τον βυθό του βορείου Αιγαίου.