Aντώνης Σουσάμογλου στο ethnos.gr: «Πάσχουμε από συλλογική διάσπαση προσοχής»

Από τους πιο ξεχωριστούς και πολυδιάστατους βιολιστές της εποχής μας, ο Αντώνης Σουσάμογλου έχει καταφέρει να μετατρέψει την τέχνη του σ' ένα ταξίδι εξερεύνησης και δημιουργίας. Ερμηνευτής, συνθέτης, ενορχηστρωτής – κάθε του ιδιότητα φωτίζει μια διαφορετική πτυχή της μοναδικής του μουσικής ταυτότητας. Με βαθιά ρίζες στη συμφωνική μουσική αλλά και μ' ένα τολμηρό βήμα προς τον πειραματισμό, συνδυάζει τη δεξιοτεχνία με τη συναισθηματική αλήθεια. Το πλούσιο βιογραφικό του περιλαμβάνει συνεργασίες με κορυφαίες ορχήστρες εντός και εκτός Ελλάδας, συναυλίες σε εμβληματικούς χώρους όπως το Ηρώδειο και η Kammermusiksaal της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, αλλά και μια δισκογραφία που δεν σταματά να εκπλήσσει. 

Την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου, ο Αντώνης Σουσάμογλου παρουσιάζει για πρώτη φορά ζωντανά στην Αθήνα, και συγκεκριμένα στο Half Note Jazz Club, την τελευταία του δισκογραφική δουλειά, «Πρόσωπα Φωτισμένα από Λάπτοπ» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Panik Records. Μαζί του μερικοί από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της σύγχρονης ελληνικής σκηνής, ο Θοδωρής Βουτσικάκης, ο Απόστολος Κίτσος, ο Πάνος Μουζουράκης, ο Φώτης Σιώτας και ο Νίκος Κατικαρίδης, συνοδοιπόρος από τους δύο προηγούμενους δίσκους του. Αφηγηματικοί, λυρικοί, εύθραυστοι και ροκ θα περιηγηθούν στο γλυκόπικρο blues τραγουδιστικό σύμπαν του Αντώνη Σουσάμογλου πλαισιωμένοι από ένα ακουστικό σύνολο μουσικών αποτελούμενο από κορυφαίους σολίστες.

Μετά το «One Night Stand» και τους «Ποιητές με hangover», ο Αντώνης Σουσάμογλου επέστρεψε το 2024 στη δισκογραφία με το «Πρόσωπα Φωτισμένα από Λάπτοπ», έναν δίσκο με τραγούδια διαδικτυακού ρομαντισμού. Τραγούδια ξεχασμένα σε φοιτητικά σημειωματάρια και ταξιδιωτικά ημερολόγια, στιγμές ασφυξίας και στιγμές αθεράπευτης αισιοδοξίας. Τραγούδια σαν μονόλογοι, σαν πρωταγωνιστές που δεν καταφέρνουν να συναντηθούν. Αν υπάρχει ένα κοινό μοτίβο που να συνδέει αυτά τα τραγούδια, αυτό είναι η θρυμματισμένη επικοινωνία. Μπλεγμένα καλώδια, αναπάντητα μηνύματα, καρτ ποστάλ που αγωνιούν για τα νοήματα πίσω από τις λέξεις, τραυλίσματα αγάπης πίσω από τα πληκτρολόγια.

Η μουσική σας παράσταση στο Half Note Jazz Club αποτελεί την πρώτη ζωντανή παρουσίαση του νέου σας δίσκου. Πώς αισθάνεστε για αυτή την πρεμιέρα και τι θέλετε ν' αποκομίσει το κοινό από αυτή τη βραδιά;

Πεταλούδες στο στομάχι! Ανυπομονώ πολύ να παίξω τα καινούρια τραγούδια ζωντανά. Κυρίως χαίρομαι που θα ξανασυναντηθώ με αυτή την παρέα. Είναι άνθρωποι που τους αγαπώ και τους εκτιμώ πολύ και όταν βρίσκονται όλοι μαζί η ενέργεια του δωματίου είναι απίστευτη. Ταυτόχρονα, κάθε καινούρια παρουσίαση τραγουδιών είναι σε μεγάλο βαθμό άλμα σαν στο κενό, οπότε υπάρχει και ένα κομμάτι μου που νιώθει αγωνία. Σαν να αφήνεις τα παιδιά σου να ταξιδέψουν μόνα τους στον κόσμο.

Το «One Night Stand» και οι «Ποιητές με Hangover» είχαν αφήσει ένα πολύ συγκεκριμένο αποτύπωμα στο κοινό. Τι διαφορές και ποιες συνέχειες βρίσκετε μεταξύ αυτών των δίσκων και του νέου σας έργου;

Μακάρι να ήξερα ποιο είναι αυτό το αποτύπωμα που περιγράφετε. Τις περισσότερες φορές νιώθω πως γράφω μηνύματα σε μπουκάλι και τα πετάω στη θάλασσα ελπίζοντας σε κάποιον αποδέκτη. Οι δίσκοι είναι σαν τις φωτογραφίες. Μπορεί εσύ να αισθάνεσαι πάντα ο ίδιος, αλλά ακούγοντάς τους μετά από καιρό βλέπεις σε ποιο σημείο ήσουν σε εκείνη τη στιγμή της ζωής σου. Βλέπω διαφορές κυρίως σε επίπεδο παραγωγής. Νομίζω πως έχω γίνει καλύτερος στο ν' αποτυπώνω αυτό που ακούω στο μυαλό μου. Έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό και το περιεχόμενο του στίχου, γιατί σε αυτή τη φάση με απασχολούν διαφορετικά πράγματα. Ο ήχος στα «Πρόσωπα» είναι ίσως λιγότερο ροκ σε σχέση με τους «Ποιητές με Hangover». Υπάρχουν όμως πολλά νήματα που συνεχίζονται μέσα στους δίσκους μου. Εξακολουθώ να θέλω να λέω ιστορίες, εξακολουθώ να αντιμετωπίζω αδιέξοδα, γοητεύομαι το ίδιο από τον ήχο των εγχόρδων.

Συνεργάζεστε με σπουδαίους ερμηνευτές στο «Πρόσωπα Φωτισμένα από Λάπτοπ». Πώς επιλέξατε τη συγκεκριμένη ομάδα και πώς επηρέασαν αυτοί οι καλλιτέχνες την τελική μορφή των τραγουδιών σας;

Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες για το πόσο τυχερός νιώθω με αυτούς τους τραγουδιστές. Ο καθένας τους αγκαλιάζει και ταυτίζεται με πολύτιμα κομμάτια του εαυτού μου. Τα τραγούδια μου είναι σαν μικροί ρόλοι που περιμένουν να γνωρίσουν τον ιδανικό ερμηνευτή. Άλλοτε πιο λυρικό, άλλοτε με το ένδυμα του τραγουδοποιού, άλλοτε πιο ευαίσθητο και άλλοτε πιο εξωστρεφή και θεατρικό. Συμβαίνει ένα μαγικό πράγμα με τους καλούς ερμηνευτές. Οι στίχοι γίνονται και δικοί τους, νιώθεις πως σου λένε την αλήθεια. Όσο και να έχεις προετοιμάσει καλά το τι θέλεις να ακούσεις, πάντα στο στούντιο υπάρχει μια διάσταση που είναι απρόβλεπτη και το μυστικό είναι το να είσαι έτοιμος να υποδεχτείς την μαγεία όταν συμβαίνει. Με τον Θοδωρή Βουτσικάκη και τον Φώτη Σιώτα πάμε πολλά χρόνια μαζί πίσω. Ο Απόστολος Κίτσος και ο Πάνος Μουζουράκης ήταν άνθρωποι που γνωριστήκαμε με αφορμή αυτό τον δίσκο. Για όλους ξεχωριστά αισθάνομαι ευγνώμων. Με κάνουν να ακούγομαι πιο συναρπαστικός.

Έχετε αναφέρει ότι κάποια από τα τραγούδια του άλμπουμ προέρχονται από φοιτητικά σημειωματάρια και ταξιδιωτικά ημερολόγια. Πώς ήταν η διαδικασία ν' ανασύρετε και να ξαναδουλέψετε παλιές σας σκέψεις μέσα σ' ένα νέο δημιουργικό πλαίσιο;

Γενικά έχω το σαράκι ν' αναθεωρώ αυτά που κάνω. Σαν να νιώθω μια μικρή αμηχανία για τις παλιότερες εκδοχές του εαυτού μου. Όπως όταν δεν σου αρέσει το κούρεμά σου ή ο σκελετός των γυαλιών σου σε μια παλιά φωτογραφία.

Ένα μεγάλο ποσοστό του υλικού αυτού του δίσκου δουλεύτηκε μέσα στην καραντίνα - όπως λέει και το ρητό, «όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα». Ήταν μια εποχή που όλοι είχαμε ανάγκη να ξεκαθαρίσουμε τα συρτάρια μας - για άλλους κυριολεκτικά και για άλλους μεταφορικά. Μαζί με το καινούριο υλικό είχα μια ομάδα από τραγούδια που για διάφορους λόγους δεν είχαν ηχογραφηθεί ποτέ - είτε επειδή δεν είχαν βρει το σωστό πλαίσιο, είτε επειδή έλειπαν στίχοι, κλπ. Ένα από αυτά ήταν η «Μικρή εξορία» που τραγούδησε υπέροχα η Μαρία Κωστράκη στον δίσκο της, το Mosaico Mediterraneo, που κάναμε μαζί. Κάποια άλλα, όπως το «Φινάλε», ή το «Καρτ Ποστάλ», πήραν την τελική τους μορφή σε αυτό το δίσκο. Είναι παράξενο να δουλεύεις σε παλιό υλικό, κατά μία έννοια δεν είσαι πια ο ίδιος άνθρωπος που έγραφε πριν από 20 χρόνια. Από την άλλη είναι ανακουφιστικό, επειδή κλείνεις εκκρεμότητες με τον εαυτό σου.

Οι στίχοι σας μοιάζουν συχνά με προσωπικές εξομολογήσεις. Υπάρχουν φορές που νιώθετε ότι εκτίθεστε περισσότερο απ' όσο θα θέλατε ή η ειλικρίνεια είναι απαραίτητη στην τέχνη σας;

Η ειλικρίνεια είναι απαραίτητη, είτε εκφράζεται κανείς με λέξεις, είτε όχι. Υπάρχουν εξίσου και άλλες στιγμές που λέω ψέματα. Και τα δύο είναι κομμάτι της μαγείας. Σίγουρα, δεν θα μπορούσα να κάνω τραγούδια αν δεν σημαίνουν κάτι για μένα, είτε η αφήγηση είναι βιωματική, είτε όχι.

Το νέο σας άλμπουμ αποτυπώνει τον «διαδικτυακό ρομαντισμό». Η τεχνολογία έχει αλλάξει τον τρόπο που ερωτευόμαστε ή απλώς έχει προσθέσει νέα εργαλεία έκφρασης στα συναισθήματά μας;

Δεν πιστεύω πως έχει αλλάξει τίποτα στον τρόπο που ερωτευόμαστε. Οι άνθρωποι κατά βάση παραμένουν οι ίδιοι. Αλλάζουν τα εκφραστικά μέσα, το περιτύλιγμα. Είμαι βέβαιος πως η εποχή που ζούμε τώρα σε 20 χρόνια θα είναι η χαμένη εποχή της αθωότητας για τα σημερινά παιδιά.

Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος στη σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή για βαθιά συναισθηματικά και λογοτεχνικά τραγούδια ή το κοινό στρέφεται περισσότερο σε πιο «εύπεπτες» επιλογές;

Σε γενικές γραμμές, δεν νομίζω πως υπάρχει πολύς χώρος. Δεν σημαίνει πως δεν γίνονται αξιόλογες παραγωγές, απλά δεν βρίσκουν εύκολα τον φυσικό τους χώρο για να δοκιμαστούν, να φιλτραριστούν και ν' αγαπηθούν ή να εξελιχθούν. Έχοντας πει αυτό, πλέον υπάρχει αρκετός «εκδημοκρατισμός» της δισκογραφίας, υπάρχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε περισσότερους να κυκλοφορήσουν τη δουλειά τους τώρα που όλα είναι ψηφιακά. Το πρόβλημα που προκύπτει είναι η υπερπληροφόρηση. Πάσχουμε από συλλογική διάσπαση προσοχής.

Σε μια εποχή όπου οι καλλιτέχνες καλούνται να είναι και «ψηφιακοί» δημιουργοί, πώς διαχειρίζεστε την παρουσία σας στα social media; Θεωρείτε ότι βοηθούν ή αποσπούν από την ουσία της τέχνης;

Χρησιμοποιώ τα social media όπως όλοι, αλλά προσπαθώ να υπενθυμίζω στον εαυτό μου πως δεν είναι η αληθινή ζωή. Είναι διαστροφή της δημιουργίας το να προσπαθούμε όλοι μας να γίνουμε ελκυστικοί στον αλγόριθμο. Με απασχολεί η εκδοχή της μουσικής που χρειάζεται χώρο και χρόνο για να μας παρασύρει, να μας αποκαλυφθεί ο ποιητικός στίχος. Δεν είμαι καθόλου ο άνθρωπος των clickbait. Άλλοι άνθρωποι το κάνουν με μεγάλη επιτυχία - εν μέρει τους θαυμάζω ειλικρινά, εν μέρει νιώθω πως δεν με αφορά.

Η μουσική σας συχνά εμπεριέχει μια μελαγχολική αίσθηση, αλλά και μια διάθεση αισιοδοξίας. Πόσο εύκολο είναι να βρείτε την ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο;

Δεν προσπαθώ καθόλου να τα ισορροπήσω. Δεν ξέρω από που ακριβώς προέρχεται κανένα από τα δύο, ούτε η μελαγχολία, ούτε η αισιοδοξία. Μαζί με την μελαγχολία, στα τραγούδια μου νιώθω πως εμπεριέχεται ταυτόχρονα κάποιου είδους λύτρωση. Και αντίστροφα, σε κάθε χαρούμενη στιγμή υπάρχει κάπου μια κρυμμένη μελαγχολία. Τίποτα από αυτά όμως δεν γίνεται βάσει σχεδίου. Απλώς ελπίζω πως όταν προσγειωθώ από την πτώση θα σταθώ και στα δύο μου πόδια.

Τι σημαίνει επιτυχία για σας; Είναι οι αριθμοί, η αποδοχή του κοινού ή η προσωπική αίσθηση ολοκλήρωσης;

Αυτό πραγματικά είναι η ερώτηση του εκατομμυρίου. Παλεύω πολύ συχνά με αυτό το ερώτημα. Υπάρχει άραγε αριθμός στα views που βλέποντάς τον νιώθεις πληρότητα; Ποιο είναι το νόημα πίσω από αυτά που κάνουμε; Και τελικά, είναι προτιμότερο να νιώθεις επιτυχημένος ή ευτυχισμένος; Να δυο λέξεις που μπερδεύονται πολύ εύκολα. Νομίζω πως η αίσθηση της προσωπικής ολοκλήρωσης είναι η κατεξοχήν κινητήριος δύναμη σε ό,τι κάνω. Στον πυρήνα του όμως, αυτό το αίσθημα πληρότητας συνδέεται με το να μπορείς να αφήσεις το μικρό σου αποτύπωμα στις ζωές των άλλων.

Πώς φαντάζεστε τη μουσική σας να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια; Υπάρχουν νέες κατευθύνσεις ή πειραματισμοί που σας ενδιαφέρουν;

Η μεγάλη γοητεία της μουσικής είναι πως αν ασχοληθείς σωστά, αισθάνεσαι για πάντα μαθητής. Μ' ενδιαφέρουν σχεδόν τα πάντα και έχω μια μεγάλη λίστα από πράγματα που θα ήθελα να κάνω και να μάθω. Δεν ξέρω που θα με βγάλουν τα επόμενα βήματά μου, στο τραγούδι ή στην ορχηστρική μουσική, αλλά πραγματικά εύχομαι να μην αισθανθώ ποτέ φτασμένος.

Διαβάστε ακόμη

Σοκάρει το πόρισμα του ιατροδικαστή για τον 3χρονο Άγγελο - «Βιβλιογραφικά δεν έχει σχεδόν καθόλου πιθανότητες επιβίωσης»

Βρέθηκε το μαύρο κουτί του αεροσκάφους που έπεσε στην Ουάσιγκτον - Οι ελπίδες για επιζώντες σβήνουν

Ανδρουλάκης: Πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης για τα Τέμπη, μόλις προκύψουν νέα στοιχεία από τα πορίσματα

Η Κιμ Καρντάσιαν απολαμβάνει τις διακοπές της στο Μεξικό - Τα αποκαλυπτικά στιγμιότυπα