Woke, πολιτική ορθότητα και κοινωνική δικαιοσύνη

Γράφει ο Δημήτρης Θ. Ζάχος*

Παρόλα αυτά, στο δημόσιο λόγο και στην πολιτική ατζέντα των οικονομικά αναπτυγμένων δυτικών χωρών κυριαρχούν τα ζητήματα των ταυτοτήτων.

Για τη διαμόρφωση αυτών των προτεραιοτήτων χρειάστηκε μια μακροχρόνια και απ’ ότι φαίνεται επιτυχημένη προσπάθεια, στην οποία πήραν μέρος «δεξαμενές» σκέψης και μέσα μαζικής ενημέρωσης που ανήκουν ή χρηματοδοτούνται από μια μικρή ομάδα του πληθυσμού που ευνοείται από τη παγίωση της παρούσας κατάστασης.

Σ’ αυτό το πλαίσιο χρησιμοποιούνται συχνά -πλέον και στην Ελλάδα- οι έννοιες της αφύπνισης (woke) υπέρ των δικαιωμάτων και της πολιτικής ορθότητας. Οι έννοιες αυτές δεν είναι καθορισμένες με σαφήνεια, ούτε και παραπέμπουν / εκφράζουν ένα οριοθετημένο κίνημα με συγκεκριμένα αιτήματα. Το γεγονός αυτό δίνει την ευκαιρία, κυρίως σε ακροδεξιούς και υπερ-συντηρητικούς σχολιαστές, πολιτικούς, κόμματα και οργανώσεις, να χρησιμοποιούν τους όρους woke και πολιτική ορθότητα για να προωθήσουν την ατζέντα τους, βασικό στοιχείο της οποίας είναι η διατήρηση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Οι εν λόγω όροι χρησιμοποιούνται ως συ

θηματικά, απ’ όσες και όσους δεν θέλουν να δηλώσουν ευθέως ότι τάσσονται κατά της ισότητας όλων των ανθρώπων, καθώς και για να κατοχυρώσουν ως δικαίωμα να προσβάλλουν, να χλευάζουν και να υποτιμούν τους φτωχούς, τα μέλη των εθνικά, εθνοτικά, πολιτισμικά, θρησκευτικά και γλωσσικά διαφορετικών ομάδων, τις γυναίκες, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό.

Αξιοποιώντας (μεγαλοποιώντας και διαστρεβλώνοντας) όποια ακραία δήλωση, συμπεριφορά ή ενέργεια γίνεται από ανθρώπους που τάσσονται υπέρ της κοινωνικής ισότητας, ακροδεξιοί και υπερσυντηρητικοί παράγοντες του δημόσιου βίου παρουσιάζουν και προωθούν μια αντεστραμμένη και παραμορφωμένη εικόνα της πραγματικότητας, στην οποίο: οι νικητές είναι ηττημένοι, τα θύματα είναι θύτες και όσοι και όσες συμμετέχουν σε οικονομικές διεκδικήσεις, σε αντιρατσιστικά, αντισεξιστικά και αντιομοφοβικά κινήματα είναι υπονομευτές του έθνους και της κοινωνικής ενότητας. Με άλλα λόγια, η πολιτική ορθότητα και η woke κουλτούρα πήραν τη θέση που παλιότερα είχε ο κομμουνισμός. Είναι δηλαδή είναι τα σκιάχτρα, με τα οποία οι προστάτες του έθνους και των παραδοσιακών αξιών θέλουν να δυσφημήσουν τα χειραφετικά κινήματα, να προκαλέσουν φόβο και απέχθεια γι’ αυτούς και αυτές που τα υποστηρίζουν και να στρέψουν τα φώτα της δημοσιότητας και το δημόσιο διάλογο αποκλειστικά στην πολιτική των ταυτοτήτων.

Μετά από αγώνες και θυσίες που κράτησαν πολλά χρόνια, τα μέλη ορισμένων ιστορικά αδικημένων κοινωνικών ομάδων βελτίωσαν το κύρος τους και απέκτησαν το δικαίωμα να διεκδικούν καλύτερες επαγγελματικές θέσεις και γενικότερα μια καλύτερη ζωή. Καταχτήσεις που στις μέρες μας βρίσκονται σε κίνδυνο, αφού η μακροχρόνια δράση όσων αντιπαλεύουν την κοινωνική ισότητα και δικαιοσύνη έχει εδραιώσει ένα κλίμα, στο οποίο κυριαρχούν ο άκρατος ατομικισμός, η περιφρόνηση των συλλογικών αγώνων, η αμφισβήτηση της επιστήμης, ο αντι-διανοουμενισμός, ο ανορθολογισμός και οι θεωρίες συνωμοσίας. Σαν αποτέλεσμα, ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού φαίνεται να εκτιμά ότι για να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής του θα πρέπει να στραφεί κατά των «διαφορετικών» συνανθρώπων του.

Όσοι και όσες αντιτίθενται σ’ αυτό το κλίμα, παρόλες τις επιμέρους διαφορές τους, θα πρέπει κατά τη γνώμη μας να συσπειρωθούν. Άλλωστε, όπως φαίνεται από τις πρόσφατες εξελίξεις στη πολιτική σκηνή πολλών χωρών, το ζητούμενο μπορεί να μην είναι μόνον η ισότητα όλων των ανθρώπων. Με επαγρύπνηση, συλλογική προσπάθεια και αγώνα μπορούμε να πετύχουμε μια καλύτερη κοινωνία.

*Ο Δημήτρης Θ. Ζάχος είναι αναπληρωτής Καθηγητής Παιδαγωγικής – Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης.

Διαβάστε ακόμη

Μητσοτάκης στο Υπουργικό Συμβούλιο: Η Ελλάδα να βρεθεί με λιγότερους φόρους στο τέλος της τετραετίας

Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η Βέφα Αλεξιάδου

Ενοχή 14 κατηγορουμένων για τον βιασμό της 12χρονης στα Σεπόλια προτείνει ο εισαγγελέας

Τραγωδία με οκτώ νεκρούς στη Σάμο - Εντοπίστηκαν άλλοι 36 άνθρωποι