Τα Όσκαρ στον δρόμο της αφροαμερικανικής εξιλέωσης...

Η «Ευνοούμενη» έφυγε τελικά με ένα βραβείο, αυτό του α’ γυναικείου ρόλου, το οποίο πήρε η Ολίβια Κόλμαν, κάτι όμως που τοποθέτησε τον Γιώργο Λάνθιμο στον «θρόνο» του σκηνοθέτη που αναδεικνύει τους ηθοποιούς του

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Το «Ρόμα» περιμέναμε, το «Πράσινο βιβλίο» μας προέκυψε ως καλύτερη ταινία, επιβεβαιώνοντας τις αναλύσεις οι οποίες το ήθελαν να κυριαρχεί λόγω της κλασικής αμερικανικής συνταγής που υπάρχει στο DNA του σεναρίου του. Από κοντά και η αναπάντεχη συγκομιδή τεσσάρων βραβείων για το «Bohemian Rhapsody». Προβλέπαμε πως ο Λάνθιμος και η «Ευνοούμενη» θα κέρδιζαν τουλάχιστον τρία-τέσσερα βραβεία, αλλά η αποθέωση της τεχνογνωσίας και της καλλιτεχνικής αριστείας της αφροαμερικανικής κοινότητας του Χόλιγουντ ήταν σαρωτική και οδήγησε στις περισσότερες βραβεύσεις μαύρων καλλιτεχνών στα 91 χρόνια του θεσμού. Στο άκουσμα, ωστόσο, της ταινίας της χρονιάς, ο Σπάικ Λι, δεινός ακτιβιστής και από την Κυριακή κάτοχος του πρώτου Όσκαρ της 30χρονης καριέρας του για το διασκευασμένο σενάριο του «BlacKkKlansman: Η παρείσφρηση», γύρισε την πλάτη και αναζητούσε με νεύρα την έξοδο από το Dolby Theatre…

Και όμως, τα περίπου 8.000 μέλη της Ακαδημίας ούτε τείχη ύψωσαν, ούτε έκλεισαν τα σύνορα στους πρόσφυγες και στους γκέι (οι ταινίες που βρέθηκαν στα Όσκαρ φέτος έχουν ομοφυλόφιλους ήρωες), ούτε άφησαν τους μαύρους απ’ έξω. Τους βράβευσαν όλους, στέλνοντας αντιρατσιστικό μήνυμα με τον δικό τους τρόπο: αποφασίζοντας να κρατήσουν το αυστηρά χολιγουντιανό στυλ της Ακαδημίας, δίνοντας κραταιά θέση στο στούντιο της Fox (με συνολικά 6 βραβεία δικής της διανομής) και κόβοντας τη φόρα στον γίγαντα του streaming Netflix, που πήρε τέσσερα βραβεία (τα τρία του «Ρόμα» και το ένα του μικρού μήκους ντοκιμαντέρ «Period. End of Silence»), χωρίς να φτάσει στην πηγή…

Έχασε το νταμπλ

Έτσι, το αριστοτεχνικό «Ρόμα» του Μεξικανού Αλφόνσο Κουαρόν μπορεί να μίλησε στην καρδιά των ψηφοφόρων ως αναδρομή σε μια βιωματική εμπειρία στους κόλπους μιας μεξικανικής αστικής οικογένειας με βασική ηρωίδα μια εργαζόμενη νταντά, αλλά το «Πράσινο βιβλίο» είχε τη χάρη. Το πρώτο επιβραβεύτηκε με βραβεία καλύτερης σκηνοθεσίας, φωτογραφίας και ξενόγλωσσης ταινίας για τον σαρωτικό Κουαρόν, που συγκινημένος παραλάμβανε το ένα βραβείο μετά το άλλο, αφιερώνοντας στα παιδιά του που ήταν στην αίθουσα του Dolby Theatre, στο Μεξικό και στις αθέατες αυτόχθονες γυναίκες του κινηματογραφικού κόσμου. Το «Ρόμα» έχασε το ιστορικό νταμπλ από το «Πράσινο βιβλίο» του Πίτερ Φαρέλι, που πήρε βραβεία β’ ανδρικού ρόλου για τον Μαχέρσαλα Αλί (ο πρώτος μαύρος στην ιστορία με δύο Όσκαρ ερμηνείας), πρωτότυπου σεναρίου και καλύτερης ταινίας. Το «Πράσινο βιβλίο» είναι μια καλή ταινία. Μια 100% παλαιάς κοπής κλασική χολιγουντιανή ταινία δρόμου, ένα οδοιπορικό στον ρατσιστικό Νότο των 60s, στα πρότυπα όμως μιας ιστορίας με κέντρο βάρους έναν λευκό.

Mοιάζει πολύ με το επίσης βραβευμένο με Όσκαρ «Ο σοφέρ της κυρίας Ντέιζι». Στον αντίποδα, το επιτακτικά στρατευμένο κατά της φασιστικής λογικής «BlacKkKlansman: Η παρείσφρηση» του Σπάικ Λι. «Κάθε φορά που κάποιος οδηγεί χάνω» δήλωσε, μεταξύ αστείου και σοβαρού ο Λι, ο οποίος πριν από 30 χρόνια με το «Do the Right Thing» ήταν για πρώτη φορά υποψήφιος στα Όσκαρ, ενώ η «κυρία Ντέιζι» κέρδιζε τα βραβεία. Φέτος, ευτυχώς, είχε την ευκαιρία να βροντοφωνάξει «Κάντε το σωστό!» προ των εκλογών στις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, όπως και να θυμηθεί την επέτειο των 400 χρόνων από τότε που οι πρώτοι σκλάβοι πάτησαν το πόδι τους στην αμερικανική ήπειρο.

Τέσσερα χρόνια μετά τις φωνές της δράσης #OscarSoWhite για ίση μεταχείριση των μαύρων στο χολιγουντιανό τερέν, η Ακαδημία βάδισε στον δρόμο της εξιλέωσης, αναδεικνύοντας περισσότερο από ποτέ τη μαύρη καλλιτεχνική φλέβα: Ρετζίνα Κινγκ (β’ γυναικείου ρόλου για το «Αν η οδός Μπιλ μπορούσε να μιλήσει»), Ρουθ Κάρτερ και Χάνα Μπίτσλερ (για τα κοστούμια και την καλλιτεχνική διεύθυνση του «Black Panther»), Μαχέρσαλα Αλί (β’ ανδρικού ρόλου), Πίτερ Ράμσεϊ (ο πρώτος Αφροαμερικανός σκηνοθέτης που κερδίζει Όσκαρ καλύτερου ανιμέισον για το «Spider-man: Μέσα στο αραχνο-σύμπαν»), Σπάικ Λι και Κέβιν Γουίλμοτ για το διασκευασμένο σενάριο του «BlacKkKlansman».

Στις παράπλευρες απώλειες, η «Ευνοούμενη». Το «Black Panther», ογκώδες χιτ και πολιτικοποιημένο μπλοκμπάστερ «μαύρης» κοπής, αποδείχθηκε το αουτσάιντερ με την ευρύτατη απήχηση. Αποχώρησε από την απονομή με τρία βραβεία (κοστουμιών, μουσικής, καλλιτεχνικής διεύθυνσης). Το δε «Bohemian Rhapsody» απέδειξε τη «φόρα» του και κατέκτησε τέσσερα Όσκαρ: α’ ανδρικού ρόλου για τον Ράμι Μάλεκ, καλύτερου μοντάζ, μείξης και μοντάζ ήχου. Το σερί των βραβείων που άφηναν την «Ευνοούμενη» απ’ έξω έσπασε την τελευταία στιγμή. Η Ολίβια Κόλμαν υπερίσχυσε των προγνωστικών, παίρνοντας μέσα από τα χέρια της Γκλεν Κλόουζ («Η σύζυγος») το Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου, για να χαρίσει στην ταινία του Λάνθιμου το μοναδικό αλλά τόσο σημαντικό Οσκαρ της: ποιος αμφισβητεί έπειτα από 10 οσκαρικές υποψηφιότητες και ένα τόσο περίοπτο αγαλματίδιο ότι ο Έλληνας σκηνοθέτης δεν εγκαθιδρύεται ως κατεξοχήν σκηνοθέτης ηθοποιών; Το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού με χθεσινή ανακοίνωσή του φρόντισε να αναγνωρίσει το επίτευγμά του, στέλνοντας συγχαρητήρια (ομοίως και στον μοντέρ Γιώργο Λαμπρινό, ο οποίος βραβεύθηκε στα γαλλικά Σεζάρ). Χαρούμενος και συγκινημένος ταυτόχρονα, ο Λάνθιμος έτρεξε να συγχαρεί και να φιλήσει την εμφανώς σοκαρισμένη πρωταγωνίστριά του. Και εκείνη του χάρισε από σκηνής το «Γιώργο, είσαι ο καλύτερος σκηνοθέτης μου και αυτή η καλύτερη ταινία», στο ξεκίνημα ενός αυθεντικού ευχαριστήριου λόγου. Ήταν μία από τις λίγες ωραίες στιγμές της βραδιάς, στην οποία ομολογούμε ότι λίγες ανάσες έδωσαν ο πολιτικός λόγος της Μπάρμπρα Στρέιζαντ και η Lady Gaga επί σκηνής με τον Μπράντλεϊ Κούπερ.