Λονδίνο 1952: Εμίλ Ζάτοπεκ – Όταν οι Ατμομηχανές ερωτεύονται γίνονται άρματα μάχης

Ολυμπιακοί Αγώνες, Ελσίνκι 1952…

Όταν η Ατμομηχανή επιτάχυνε, δεν την πρόφταινες με τίποτα, όταν η Ντάνα έριχνε το ακόντιο, το κατάπινε ο ουρανός. Ο Εμίλ και η Ντάνα ερωτεύτηκαν με την πρώτη ματιά. Και δεν ήταν οι συμπτώσεις που τύλιξαν σαν μεταξωτό μαντίλι τις ζωές τους, ήταν ο έρωτας.

Η Ντάνα κι ο Εμίλ γεννήθηκαν την ίδια μέρα και είχαν το ίδιο πάθος: τον αθλητισμό. Ο Εμίλ τη λάτρευε και η Ντάνα λάτρευε τον Εμίλ. Τους χώρισε ο θάνατος το 2000 όταν η Ατμομηχανή ξεφύσηξε ταξιδεύοντας για τα σύννεφα. Η Ντάνα «έφυγε» για να συναντήσει τον Εμίλ, το 2020 στα 97 της.

Ο αθλητής Εμίλ έμεινε στην Ιστορία σαν Ατμομηχανή, αλλά όλοι τον αναγνωρίζουν και με το επώνυμό του: Ζάτοπεκ! Ο Τσέχος με το κουρασμένο πρόσωπο που έλεγες: «τώρα πεθαίνει», σαν έτρεχε, έδειχνε να σβήνει στους αγώνες του, αλλά ανασταινόταν πριν από το νήμα. Το 1952 πήρε χρυσά μετάλλια στα 10.000 μ., στα 5.000 μ. και στον μαραθώνιο κι όλα αυτά στα 30 του!
Μέχρι και σήμερα, στον αιώνα της Τεχνητής Νοημοσύνης και των ουσιών διέγερσης, ο Ζάτοπεκ παραμένει ο μοναδικός που νίκησε στα 5.000 μέτρα (24 Ιουλίου 1952), στα 10.000 μέτρα (20 Ιουλίου 1952) και στον Μαραθώνιο (27 Ιουλίου 1952), στους ίδιους Ολυμπιακούς Αγώνες· κι όλα αυτά μέσα σε επτά ημέρες! Τότε ήταν τα χρόνια του πάθους…

Η Ντάνα Ζατόπκοβα, την ίδια μέρα που ο Εμίλ νικούσε στα 5 χιλιόμετρα κάρφωνε με το ακόντιό της το πρώτο σκαλί του βάθρου. Στη συνέντευξη Τύπου ο Εμίλ προσπάθησε να μιλήσει για την επιτυχία τής Ντάνα: «Εμπνεύστηκε από την κούρσα μου στα 5.000 μέτρα», είπε για να λάβει την αποστομωτική απάντηση της συζύγου του: «Βρες μια αθλήτρια να εμπνευστεί από τις επιτυχίες σου και δώσε της το ακόντιο να το στείλει πενήντα μέτρα μακριά»... Δεν είχε άδικο.

Η Άνοιξη που έφερε καταχείμωνο...

Ο Εμίλ και η Ντάνα στάθηκαν στο πλευρό του πρωθυπουργού Ντούπτσεκ στην Ανοιξη της Πράγας, με αποτέλεσμα ο Ζάτοπεκ να διωχθεί και να χάσει τον βαθμό του συνταγματάρχη, την ιδιότητα του μέλους του Κομμουνιστικού Κόμματος και τη θέση του ομοσπονδιακού προπονητή. Η Ατμομηχανή όμως δεν είχε χάσει το πάθος της ούτε όταν στάθηκε πλάι στ’ άρματα των Σοβιετικών. Η Ατμομηχανή έγινε κι εκείνη άρμα μάχης όταν χρειάστηκε να προστατεύσει τη σύντροφό του.

Ο Ζάτοπεκ μιλούσε έξι γλώσσες, ήταν πολιτικοποιημένος, σεμνός και προσηνής· κομμουνιστής μεν, δημοκράτης δε· όταν αντέδρασε στη σοβιετική εισβολή στην Πράγα, κάποιοι τον είδαν να συλλέγει απορρίμματα από τους δρόμους· τον είχαν τιμωρήσει… Ο κόσμος τον αναγνώρισε και τον σήκωσε στα χέρια κι εκείνος- ταπεινός- τους ζητούσε να αφήσει πρώτα κάτω τη σκούπα… Οι εγκάθετοι του Μπρέζνιεφ δεν μπορούσαν να τον έχουν στα πόδια τους· ευτυχώς τον έδιωξαν, μόνο. Κι ένα βράδυ ο Ζάτοπεκ έκλεισε τα μάτια, πέρασε από μπροστά του ολόκληρη η ζωή του, τρέχοντας και ξεφυσώντας σαν παλιά σκουριασμένη ατμομηχανή, και εκείνα τα μάτια δεν ξανάνοιξαν ποτέ· ήταν 78 χρονών. Κάποιοι είπαν «εγκεφαλικό», κάποιοι άλλοι διερωτήθηκαν: «πεθαίνουν οι θρύλοι;»…

Η ΔΟΕ του έστησε άγαλμα στο Μουσείο της Λωζάνης και η Ιστορία τον γιγάντωσε στη μνήμη των απλών ανθρώπων. Ο Ζάτοπεκ ήταν ένας θρύλος και θρύλος ζωντανός παραμένει!