Η Ελλάδα στη Eurovision 2025: Γιατί η συμμετοχή της Κλαυδίας με το «Αστερομάτα» μας κάνει περήφανους

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, η Ευρώπη προσπαθούσε ακόμα να μαζέψει τα κομμάτια της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σε αυτή την προσπάθεια, γεννήθηκε και η ιδέα για τη δημιουργία της EBU (European Broadcasting Union), δηλαδή του οργανισμού που σήμερα διοργανώνει τη Eurovision. Ο στόχος; Να βρεθούν ειρηνικοί τρόποι για να επικοινωνούν οι λαοί της Ευρώπης. 

Οι πρώτες μεταδόσεις της EBU δεν ήταν πρωτοποριακές μεταδόσεις, αλλά συμβολικές κινήσεις συμφιλίωσης. Μέσα σε αυτό το πνεύμα, η μουσική επιλέχθηκε ως το τέλειο «εργαλείο» για να χτίσει μια νέα, κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα. Έτσι γεννήθηκε η Eurovision. Ενα μουσικό γεγονός που, κάτω από τον μανδύα της ψυχαγωγίας, φιλοδοξούσε να ενώσει ό,τι προηγουμένως είχε τραυματιστεί από τον πόλεμο.

Στο πλαίσιο αυτής της σύνθετης και πολυδιάστατης ιστορικής, πολιτικής και πολιτισμικής παρακαταθήκης, η συμμετοχή της Ελλάδας στον διαγωνισμό της Eurovision το 2025 με την Klavdia και το τραγούδι «Αστερομάτα» αποτελεί μια περίπτωση που αξίζει να μας γεμίσει υπερηφάνεια. Όχι μόνο για την εξαιρετική καλλιτεχνική ποιότητα της συμμετοχής, αλλά και γιατί ενσαρκώνει με τον πιο εύστοχο τρόπο αυτό που η Eurovision φιλοδοξεί να εκφράζει: την πολυφωνία, τη νεωτερικότητα, τη συλλογική μνήμη και την εθνική αυτογνωσία μέσα από την τέχνη.

Η «Αστερομάτα» δεν γράφτηκε για να «κερδίσει»

Η Klavdia, με τη νεαρή της ηλικία και το ειλικρινές καλλιτεχνικό της αποτύπωμα, προσήλθε στη σκηνή της Eurovision όχι μ' ένα viral τραγούδι, αλλά ως μία αυθεντική δημιουργός, που κουβαλάει στους στίχους και την ερμηνεία της την ψυχή της ελληνικής ταυτότητας του 21ου αιώνα. Η «Αστερομάτα» δεν είναι ένα τραγούδι που γράφτηκε για να «κερδίσει». Είναι ένα τραγούδι που δημιουργήθηκε για να πει κάτι. Να εκφράσει τις ψυχές μας, τις σκέψεις μας, την ιστορία μας. Και αυτή είναι η πρώτη, θεμελιώδης αξία της συμμετοχής της, η οποία θα διαγωνιστεί στην 17η θέση στον σημερινό τελικό.

Το τραγούδι ξεχωρίζει, πρώτα απ’ όλα, για την ποιητική του δομή. Οι στίχοι του λειτουργούν σαν ψίθυροι μνήμης και προσμονής, ανακαλώντας ένα σύμπαν τρυφερότητας, ονειρικών εικόνων, αλλά και υπαρξιακής αναζήτησης. Δεν πρόκειται για ρηχό λυρισμό, αλλά για καλλιτεχνική επεξεργασία ενός συναισθηματικού κόσμου που αντλεί από το ελληνικό φως, το σύμπαν του παραμυθιού και την εσωτερικότητα του σύγχρονου ανθρώπου. Η λέξη «Αστερομάτα» από μόνη της δημιουργεί έναν μύθο. Μια φιγούρα αέρινη, μαγική, σχεδόν αρχέγονη. Η επιλογή να τραγουδηθεί το κομμάτι στην ελληνική γλώσσα δεν είναι μόνο πολιτιστική δήλωση, αλλά και μια θαρραλέα στάση σε μια εποχή που η αγγλοσαξονική τυποποίηση κυριαρχεί.

Μια διαφορετική συμμετοχή

Αν συγκρίνουμε την Klavdia με προηγούμενες ελληνικές συμμετοχές στη Eurovision, παρατηρούμε ότι το «Αστερομάτα» απέχει αισθητά από την εκρηκτική ποπ φόρμα που έφεραν στη σκηνή η Έλενα Παπαρίζου (2005) ή πιο πρόσφατα η Μαρίνα Σάττι (2024). Αντιθέτως, συγγενεύει περισσότερο με τη μουσική πρόταση της Μαρίας Έλενας Κυριάκου (2015) ή της Κατερίνας Ντούσκα (2019) — συμμετοχές που στηρίχτηκαν περισσότερο στη φωνητική ερμηνεία, την εσωτερικότητα και έναν πιο καλλιτεχνικό προσανατολισμό. Όμως, ακόμη και σε αυτή τη σύγκριση, η πρόταση της Klavdia διαφέρει ουσιωδώς, καθώς δεν πρόκειται για μια απλή «power ballad», αλλά για ένα πολιτισμικά φορτισμένο τραγούδι μνήμης, με βαθιές πολιτικές, κοινωνικές και συναισθηματικές προεκτάσεις.

Το «Αστερομάτα» εντάσσεται σ' ένα σύγχρονο ρεύμα εντός της Eurovision, όπου η ποπ σκηνή γίνεται όχημα για πιο προσωπικές, συχνά τραυματικές αφηγήσεις. Τέτοια παραδείγματα είναι η Ουκρανή Jamala, η οποία συγκλόνισε το ευρωπαϊκό κοινό με το «1944», ένα τραγούδι που ανακαλούσε την ιστορική τραγωδία της εκδίωξης των Τατάρων από την Κριμαία. Αντίστοιχα, η Γαλλίδα Barbara Pravi με το «Voila», αναπαρέστησε μια δραματουργία προσωπικής έκθεσης, δίνοντας χώρο στη γυναικεία φωνή να υψωθεί μέσα από τη γύμνια της εξομολόγησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, το «Αστερομάτα» ακολουθεί την ίδια λογική. Μετατρέπει την ατομική μνήμη –τη μνήμη μιας απώλειας, πιθανώς της μητέρας, ίσως μιας πατρίδας ή μιας εποχής– σε συλλογική εμπειρία, μέσα από μια έντεχνη και βαθιά συγκινητική ερμηνεία. Δεν προσπαθεί να «εντυπωσιάσει». Δεν κινείται στους δρόμους του φωνητικού εντυπωσιασμού ή της επιδεικτικής σκηνικής εξωστρέφειας.

Αντίθετα, παραμένει αγέρωχα εσωτερική, χτίζοντας μια σχέση εμπιστοσύνης με το κοινό. Αυτός ο τρόπος παρουσίασης –ήσυχος, γεμάτος ένταση, λιτός αλλά πολυδιάστατος– συνιστά ένα πρότυπο καλλιτεχνικής στάσης στη Eurovision. Μία πρόταση που συντονίζεται με το πνεύμα της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας και ανοίγει τον δρόμο για την επιστροφή της μουσικής στο επίκεντρο του θεσμού.

Η κριτική αποδοχή και η διεθνής προβολή

Το BBC δημοσίευσε έναν αναλυτικό οδηγό με όλες τις χώρες που συμμετέχουν στη Eurovision, με τον αρθρογράφο να τις διαχωρίζει σε κατηγορίες. Η Klavdia συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία που ο αρθρογράφος Μαρκ Σάβατζ ονόμασε «Post-immigrant pop». «Η συμμετοχή της Ελλάδας, Αστερομάτα, έχει επίσης τις ρίζες της στην ιστορία και τη μνήμη, καθώς η Klavdia περιγράφει τον άρρηκτο δεσμό που μοιράζονται οι πρόσφυγες με την πατρίδα τους. Αναφέροντας στίχους του κομματιού, το BBC σημειώνει ότι πρόκειται για «μια συγκλονιστική μπαλάντα που συνδυάζει παραδοσιακά ελληνικά και ποντιακά στοιχεία με έγχορδα».

Η Klavdia επιλέχθηκε μέσω εθνικού τελικού, συγκεντρώνοντας το 41% της ψήφου του κοινού και την απόλυτη προτίμηση της κριτικής επιτροπής. Η υποδοχή του τραγουδιού ήταν ενθουσιώδης από την πρώτη στιγμή. Σε λιγότερο από 24 ώρες από την επίσημη κυκλοφορία του, το «Αστερομάτα» κατέγραψε 1,3 εκατομμύρια προβολές στο YouTube. Η αποδοχή του τραγουδιού δεν περιορίστηκε στα στενά όρια της χώρας. Στην Κύπρο, τη Γεωργία και τη Σερβία, το τραγούδι μπήκε στο top-5 των τοπικών Spotify Viral Charts, γεγονός σπάνιο για ελληνική συμμετοχή.

Η Wiwi Jury βαθμολόγησε το τραγούδι με 7.3/10, κάνοντας λόγο για «μια συμμετοχή που δεν κερδίζει με την πρώτη ακρόαση, αλλά χαράσσεται στη μνήμη και στην ψυχή». Αντίστοιχα, το ESC United επαίνεσε την «συγκλονιστική ειλικρίνεια της ερμηνείας». Κατά τη διάρκεια της πρόβας της Παρασκευής, η Ελλάδα βρέθηκε στην 9η θέση του press poll που διοργανώνεται από το ESCXTRA, με 124 ψήφους, ξεπερνώντας χώρες-φαβορί. Η συγκεκριμένη επίδοση κρίνεται άκρως ενθαρρυντική, δεδομένου ότι η Ελλάδα θεωρείται εκτός 15άδας από τις στοιχηματικές.

O Ζέλικο Γιοκσιμόβιτις, Σέρβος συνθέτης, τραγουδιστής και θρύλος της Eurovision, έστειλε το δικό του μήνυμα για την ελληνική συμμετοχή: «Στέλνω την αγάπη μου στους Έλληνες! Στα Βαλκάνια, μπορεί να μιλάμε διαφορετικές γλώσσες, αλλά η μουσική είναι αυτή που μας ενώνει και μας κάνει μία μεγάλη οικογένεια. Απόψε στον μεγάλο τελικό ψηφίζουμε Ελλάδα. Από την Σερβία, Καλή επιτυχία Ελλάδα!».

Μια συμμετοχή που μας κάνει υπερήφανους

Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στη σκηνική παρουσία και τη σκηνοθεσία της εμφάνισης. Ο Φωκάς Ευαγγελινός, ο οποίος είναι ο creative director της ελληνικής συμμετοχής, απέφυγε τη φλύαρη χρήση εφέ και στηρίχτηκε στη δύναμη της αφαίρεσης. Ο φωτισμός, η χρήση της κάμερας, η κινησιολογία, όλα χτίστηκαν γύρω από μια ιδέα, τη μετατροπή της Klavdia σε σύμβολο ενός παραμυθιού. Ήταν σαν να βλέπαμε μπροστά μας μια κινηματογραφική αφήγηση με φόντο τον ουρανό και το σκοτάδι που φωτίζεται από την ελπίδα. Μια εμφάνιση που για πολλούς έχει σχολιαστεί ως ποίημα.

Στον αντίποδα της λογικής του θεάματος, η Klavdia αντιπροσωπεύει την Ελλάδα με αρετή, σύνεση και πρωτοτυπία. Δεν προσπαθεί να «αντιγράψει» διεθνή πρότυπα, ούτε να εκβιάσει το βλέμμα του κοινού με φτηνές συγκινήσεις. Αντ’ αυτού, προτείνει κάτι βαθύτατα ελληνικό, αλλά και οικουμενικό. Το τραγούδι της είναι ταυτόχρονα σύγχρονο και διαχρονικό. Αναγνωρίσιμο και πρωτότυπο. Είναι ένας καλλιτεχνικός καθρέφτης της νέας Ελλάδας, της Ελλάδας που δεν φοβάται να είναι αληθινή.

Δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς και τον ηλικιακό παράγοντα. Η Klavdia είναι μια νέα γυναίκα, που μόλις στα πρώτα της βήματα καταφέρνει να σταθεί με τόση ωριμότητα και αρτιότητα σε μια από τις πιο απαιτητικές μουσικές σκηνές παγκοσμίως. Είναι ένα παράδειγμα της νέας γενιάς που διεκδικεί τη θέση της στο δημόσιο χώρο με δημιουργικότητα, αυτογνωσία και αξιοπρέπεια. Η παρουσία που έχει όλο αυτό το διάστημα στην Eurovision είναι απόδειξη ότι η νέα Ελλάδα έχει φωνή. Και αυτή η φωνή είναι καθαρή, ευαίσθητη, βαθιά πολιτισμική.

Αναμφίβολα, η Klavdia και η «Αστερομάτα» δεν εκπροσωπούν την Ελλάδα μόνο μουσικά. Την εκπροσωπούν πολιτιστικά, αισθητικά, και –κατά μία έννοια– πολιτικά. Σ’ έναν διαγωνισμό που λειτουργεί ως πλατφόρμα για την ανάδειξη ταυτοτήτων, αφηγημάτων και γεωπολιτικών μηνυμάτων, η ελληνική συμμετοχή δεν επέλεξε τον δρόμο της κραυγής. Επέλεξε τον ψίθυρο. Και αυτό είναι ένα βαθιά πολιτικό μήνυμα. Γιατί μέσα από τον ψίθυρο της τέχνης, μπορούμε ίσως ν' ακουστούμε πιο καθαρά.

Σε μια Ευρώπη που βρίσκεται σε κρίση ταυτότητας, όπου τα σύνορα ξανασχεδιάζονται, οι κοινωνίες πολώνονται και ο εθνικισμός ξυπνά, η Ελλάδα με την Klavdia δηλώνει παρούσα. Με σεμνότητα, αλλά και με στιβαρότητα. Με τραγούδι, αλλά και με πρόταση πολιτισμού. Και αυτό είναι, ίσως, το σημαντικότερο κατόρθωμα αυτής της συμμετοχής.

Η Eurovision, όπως έχει αποδείξει η ιστορική της διαδρομή, είναι ένας καθρέφτης της Ευρώπης. Και φέτος, ο καθρέφτης αυτός αντανακλά σε μια εικόνα Ελλάδας που αξίζει να προβάλλεται. Μιας χώρας δημιουργικής, ποιητικής, νεανικής, συναισθηματικής και ανοιχτής στον κόσμο. Γι’ αυτό και η Klavdia είναι το παράδειγμα μιας Ελλάδας που, μέσα από τη μουσική, μπορεί να ξανασυστηθεί στην Ευρώπη και να την εμπνεύσει. Είναι μια πράξη πολιτισμού. Και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει –και μπορούμε– να είμαστε πραγματικά υπερήφανοι.

Διαβάστε ακόμη

Μαίνονται τα πύρινα μέτωπα στη Χίο - Ο δορυφόρος του Copernicus αποκαλύπτει το μέγεθος της καταστροφής

Σοκ στην Αμφιλοχία: Άνδρας σκότωσε την 51χρονη κουμπάρα του και αυτοκτόνησε

ΠΑΟΚ: Νέα επαφή και προφορική συμφωνία με τον Τάισον!

Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου: Γίνεται 10 χρονών και το γιορτάζει με μια επετειακή έκδοση αφιερωμένη στην Ελλάδα