«Πιλοτίνα», «χημικίνα», «φιλολογίνα»: Είναι σωστές οι καταλήξεις; Ο Μπαμπινιώτης ξεκαθαρίζει
🕛 χρόνος ανάγνωσης: 2 λεπτά ┋
Θέση παίρνει ο διακεκριμένος γλωσσολόγος, Γιώργος Μπαμπινιώτης στη διαμάχη για τις καταλήξεις του θηλυκού γένους σε γραμματικό επίπεδο μέσω ιδιαίτερων παραγωγικών καταλήξεων.
Ειδικότερα, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών αποφάσισε να απαντήσει στο ερώτημα αν θα αλλάξουν οι καταλήξεις στα θηλυκά ουσιαστικά (ονόματα, για να αρθεί η ανδροκρατική αντίληψη στη γλώσσα;
Η ανάρτηση του:
Να αλλάξουν οι καταλήξεις στα ΘΗΛΥΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ (ΟΝΟΜΑΤΑ), για να αρθεί η ανδροκρατική αντίληψη στην γλώσσα;
Συχνή ερώτηση πολλών φιλόγλωσσων αναγνωστών των αναρτήσεών μου. Απαντώ.
Προσωπικά ως γλωσσολόγος δεν έχω κανένα πρόβλημα με την διαφοροποίηση δήλωσης τού θηλυκού γένους σε γραμματικό επίπεδο μέσω ιδιαίτερων παραγωγικών καταλήξεων. Έτσι λ.χ. ο τύπος θηλυκού βουλεύτρια, με μια παραγωγική κατάληξη πού ήδη από τον Όμηρο δηλώνει γραμματικώς θηλυκά ονόματα, και δεν ξενίζει και λύνει και κάποιες δυσκολίες, όπως ο σχηματισμός τής γενικής θηλυκών ονομάτων σε -τής: η βουλευτής – η ομιλία τής βουλευτή (!). Η βουλεύτρια – τής βουλεύτριας αίρει τέτοιες δυσκολίες.
Όταν περάσουμε όμως στα ονόματα σε -ος αρχίζουν τα προβλήματα με τα πολλά θηλυκά επαγγελματικά και άλλα ονόματα:
ο φιλόλογος – η φιλόλογος: θα πλάσσουμε όρο η φιλολογίνα;
ο χημικός – η χημικός? θα πούμε η χημικίνα τής τάξης μας;
ο δημιουργός – η δημιουργός? θα πούμε η δημιουργίνα τού προγράμματος;
ο πιλότος – η πιλότος: θα πουν οι ομιλητές η πιλοτίνα τού αεροπλάνου; (εδώ υπάρχει και το πρόβλημα ότι η πιλοτίνα είναι ναυτικός όρος = το πλοιάριο τού πιλότου, πλοηγίδα, πιλοτιέρα)
Βεβαίως, μπορούμε να πούμε η γυναίκα φιλόλογος / η γυναίκα χημικός / η γυναίκα δημιουργός / η γυναίκα πιλότος αλλά τέτοιες δηλώσεις αντί να αίρουν τις διαφορές δεν τις τονίζουν περισσότερο;
Και με τον νόμο τής συμφωνίας σε συντακτικό επίπεδο τι θα γίνει;
Λέμε στα Ελληνικά:Ο φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικοί. Μπορούν οι ομιλητές να πουν Ο φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικές; Ο Γιάννης και η Μαρία είναι καλές;
Τελικά, το θέμα δεν είναι ιδεολογικό όπως συχνά παρουσιάζεται, αλλά κοινωνικό-γλωσσικό (κοινωνιογλωσσικό). Μόνο οι ίδιοι ομιλητές τής ελληνικής γλώσσας θα δώσουν σταδιακά (και όχι άνωθεν) τις πρόσφορες λύσεις, δηλ. εκείνες που δεν θα προσκρούουν στο γλωσσικό τους αίσθημα και θα είναι γενικότερα αποδεκτές.
ΣΥΡΙΖΑ: Ο Σωκράτης Φάμελλος πρόεδρος, τα προβλήματα της Κουμουνδούρου άλυτα – Η συμμετοχή, ο ισχυρός παράγοντας Πολάκης και τα σενάρια επιστροφής της Νέας Αριστεράς
Στο «χαρτί» της οικονομίας επενδύει η κυβέρνηση - Ποια σήματα θα εκπέμψει ο Μητσοτάκης στο υπουργικό συμβούλιο
ΜΜΜ: Ερχονται ανέπαφες πληρωμές και «έξυπνες» στάσεις, αλλά τα ανεκτέλεστα δρομολόγια αποθαρρύνουν τους επιβάτες
Διεθνολόγος για πόλεμο στην Ουκρανία: «Τρομακτική η επιτάχυνση των εξελίξεων - Μεγάλοι κίνδυνοι»
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr