Γιώργος Κλεάνθους στο ethnos.gr: «Τα social media έχουν δημιουργήσει έναν κόσμο με πολλές επιφανειακές σχέσεις»
🕛 χρόνος ανάγνωσης: 13 λεπτά ┋
Οι site-specific θεατρικές παραστάσεις κερδίζουν πάντα την αγάπη του αθηναϊκού κοινού, καθώς προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία που συνδυάζει τον χώρο με την αφήγηση. Μία από τις πιο πολυσυζητημένες προτάσεις αυτής της κατηγορίας είναι η παράσταση «Ρουά Ματ». Η δράση εκτυλίσσεται σε έναν χώρο με ιστορία πενήντα ετών, το εμβληματικό μπιλιαρδάδικο Roi Mat στην πλατεία Αμερικής, όπου έχουν αφήσει το στίγμα τους προσωπικότητες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταμάτης Κόκοτας και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Στην παράσταση του Γιώργου Κλεάνθους, ένας παλιός θαμώνας του μαγαζιού προετοιμάζεται με τον μαθητή του για ένα τοπικό τουρνουά μπιλιάρδου. Ωστόσο, η αναπάντεχη εμφάνιση ενός παλιού παίκτη ταράζει τις ισορροπίες, οδηγώντας την πλοκή σε μια συναρπαστική κορύφωση. Ο χώρος του μπιλιαρδάδικου αποδεικνύεται ιδανικός για την ενσωμάτωση της θεατρικής αφήγησης, ενισχύοντας την αίσθηση της αυθεντικότητας και της νοσταλγίας.
Καθώς η παράσταση πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της στην Αθήνα, με τελευταία ημερομηνία στις 22 Δεκεμβρίου, ετοιμάζεται να ταξιδέψει στην Κύπρο. Από τις 3 έως τις 7 Ιανουαρίου θα παρουσιαστεί στο μπαρ «Στον Δρόμο» στη Λεμεσό, προσκαλώντας το κυπριακό κοινό να βιώσει αυτή την ιδιαίτερη εμπειρία.
Μιλώντας στο ethnos.gr, ο Γιώργος Κλεάνθους αποκάλυψε πώς γεννήθηκε η ιδέα να τοποθετήσει την παράσταση σε ένα υπόγειο μπιλιαρδάδικο, ενώ αναφέρθηκε και στη φιλία που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της ιστορίας.
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής σας για το έργο «Ρουά Ματ» και ποια μηνύματα ή συναισθήματα θέλετε να προκαλέσετε στους θεατές μέσα από την παράσταση;
Η έμπνευση για το «Ρουά Ματ» γεννήθηκε από τη μοναδική ατμόσφαιρα των στεκιών, από την παρατήρηση του τρόπου που οι χώροι αυτοί δεν λειτουργούν απλά ως σημεία συνάντησης, αλλά ως μικροί κόσμοι που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τις ζωές των ανθρώπων. Μέσα από την παράσταση, ελπίζω οι θεατές να νιώσουν τη νοσταλγία ενός παρελθόντος που ίσως δεν έζησαν, την ένταση των ανθρώπινων σχέσεων, αλλά και την ανάγκη για ουσιαστική ανθρώπινη επικοινωνία – κάτι που μοιάζει να χάνεται στην εποχή μας.
Πώς επιλέχθηκαν οι ηθοποιοί για τους ρόλους του Ψηλού, του Μικρού και του Αγίου; Τι τους συνδέει και ποιες είναι οι διαφορές τους;
Η επιλογή των ηθοποιών για τους ρόλους του Ψηλού, του Μικρού και του Αγίου ήταν μια διαδικασία που συνδύασε προσεκτική αναζήτηση και ενστικτώδεις αποφάσεις. Ξεκίνησα ακολουθώντας τις κλασικές μεθόδους: αγγελίες, συναντήσεις, ανάγνωση βιογραφικών. Μέσα από αυτές τις επαφές, αναζητούσα όχι μόνο το ταλέντο, αλλά και την ιδιαίτερη οπτική που έφερνε ο κάθε ηθοποιός στο κείμενο και τους χαρακτήρες.
Οι τελικές επιλογές έγιναν με βάση την ικανότητά τους ν’ αποδώσουν την πολυπλοκότητα των ρόλων. Ο Ψηλός χρειαζόταν μια φυσική επιβλητικότητα και μια εσωτερική ρομαντική φλόγα που να συνυπάρχει με την αφοσίωσή του. Ο Μικρός, από την άλλη, απαιτούσε ενέργεια και νεανική ορμή, ενώ ο Άγιος έπρεπε να ισορροπεί τον κυνισμό με μια ιδιαίτερη γοητεία, κάνοντας τον θεατή ν’ αμφιταλαντεύεται μεταξύ συμπάθειας και δυσπιστίας.
Όσον αφορά τους χαρακτήρες, αυτό που τους συνδέει, είναι η κοινή τους ανάγκη γι αποδοχή και ουσιαστική επικοινωνία, και η έντονη σχέση τους με το μπιλιαρδάδικο, το οποίο λειτουργεί σαν πυρήνας γύρω από τον οποίο περιστρέφονται οι ζωές τους. Παρά τις διαφορές στις φιλοδοξίες και τις κοσμοθεωρίες τους, το Ρουά Ματ τους φέρνει κοντά, δημιουργώντας τις συνθήκες για σύγκρουση, σύνδεση και, τελικά, αλλαγή.
Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το πιο ουσιαστικό στοιχείο που καθορίζει μια πραγματική φιλία;
Η βάση της πραγματικής φιλίας είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η ειλικρίνεια. Αυτά τα δύο στοιχεία, όταν είναι αληθινά και βαθιά ριζωμένα, επιτρέπουν τη σύνδεση χωρίς φόβο ή προκαταλήψεις. Η δυνατότητα να είσαι αυθεντικός και να δείχνεις τον πραγματικό σου εαυτό χωρίς να φοβάσαι την κρίση είναι ανεκτίμητη. Επίσης, η διαρκής υποστήριξη και η ικανότητα να μένεις δίπλα στον άλλον, ακόμα και στις δύσκολες στιγμές, είναι αυτά που καθιστούν τη φιλία πραγματική και ανθεκτική στο χρόνο.
Πιστεύετε ότι οι σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες και οι τεχνολογίες έχουν επηρεάσει τις φιλίες; Αν ναι, πώς;
Αναμφίβολα, οι σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες και οι τεχνολογίες έχουν αλλάξει τον τρόπο που ζούμε τις φιλίες. Η ψηφιακή εποχή, με την υπερβολική πληροφόρηση και την επικοινωνία μέσω social media, έχει δημιουργήσει έναν κόσμο με πολλές επιφανειακές σχέσεις. Ενώ μας προσφέρει την ευχέρεια να συνδεόμαστε άμεσα με πολλούς ανθρώπους, ταυτόχρονα φέρνει αποξένωση και δυσκολία στην καλλιέργεια πραγματικών, βαθιών σχέσεων. Η φυσική παρουσία, η αληθινή επικοινωνία και οι κοινές εμπειρίες έχουν γίνει σπάνιες, και η συναισθηματική απόσταση μεγαλώνει.
Στο έργο βλέπουμε πώς οι σχέσεις των χαρακτήρων δοκιμάζονται μέσα από το μπιλιάρδο. Στη ζωή, πώς διαχειριζόμαστε τις εντάσεις και τους ανταγωνισμούς στις φιλίες;
Όπως και στο Ρουά Ματ, οι φιλίες στη ζωή περνάνε μέσα από δοκιμασίες. Οι εντάσεις και οι ανταγωνισμοί, όταν δεν διαχειρίζονται σωστά, μπορούν να φέρουν ρήγματα. Το μυστικό για να διαχειριστούμε αυτές τις καταστάσεις είναι η επικοινωνία κι η ειλικρίνεια. Πρέπει ν' αναγνωρίζουμε τις αντιφάσεις μας, να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και να προσπαθούμε να κατανοούμε την οπτική του άλλου. Κάθε σύγκρουση μπορεί να είναι μια ευκαιρία για εξέλιξη και εμβάθυνση της σχέσης, εφόσον οι δύο πλευρές είναι πρόθυμες ν’ ακούσουν και να κατανοήσουν.
Πώς επηρεάζει η αστική ζωή τη μοναξιά; Μπορεί μια μεγαλούπολη όπως η Αθήνα να λειτουργεί τόσο ως χώρος σύνδεσης όσο και απομόνωσης;
Η αστική ζωή ενσαρκώνει μια αντιφατική πραγματικότητα, όπου η μοναξιά και η σύνδεση συνυπάρχουν. Σε μεγαλουπόλεις όπως η Αθήνα, ο τεράστιος αριθμός ανθρώπων, οι γρήγοροι ρυθμοί και το ασταμάτητο «τρέξιμο» ενισχύουν την αίσθηση της ανωνυμίας και της απομάκρυνσης. Η καθημερινότητα συχνά αφήνει λίγο χώρο για ουσιαστική επικοινωνία, οδηγώντας στη συναισθηματική απομόνωση, ακόμα κι όταν περιβαλλόμαστε από πλήθος.
Ωστόσο, η Αθήνα είναι επίσης μια πόλη γεμάτη ευκαιρίες για σύνδεση: μέσω των γειτονιών της, των πολιτιστικών δράσεων, των φεστιβάλ, και των «στεκιών» που λειτουργούν ως πυρήνες κοινωνικοποίησης. Έχει τη μοναδική ικανότητα να προσφέρει τόσο την ιδιωτικότητα όσο και τη δυνατότητα να συναντήσεις ανθρώπους με κοινές αξίες κι ενδιαφέροντα.
Επομένως, η επίδραση της αστικής ζωής εξαρτάται από την οπτική μας και τον τρόπο που αξιοποιούμε τις επιλογές της πόλης. Η Αθήνα, παρά τις προκλήσεις της, μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος ουσιαστικής σύνδεσης ή να εντείνει τη μοναξιά, ανάλογα με το πώς επιλέγουμε να πλοηγηθούμε μέσα σε αυτήν.
Το Roi Mat είναι ένα ιστορικό σημείο στην Αθήνα. Ποια είναι η προσωπική σας σχέση με τον χώρο και πώς αντιλαμβάνεστε τη σύνδεση του έργου σας με την Αθήνα του σήμερα;
Το Roi Mat δεν είναι απλώς ένας χώρος στην Αθήνα – είναι ένας ζωντανός οργανισμός με ιστορία, και για μένα, ένας τόπος με προσωπική σημασία. Είναι το μέρος όπου συχνά βρίσκω καταφύγιο για να χαλαρώσω, να παίξω μπιλιάρδο ή να συναντήσω φίλους. Έχει κάτι μοναδικό: μια αίσθηση αυθεντικότητας που σπάνια βρίσκεις. Η επέτειος των 50 χρόνων του δείχνει ακριβώς αυτό – ότι οι χώροι με χαρακτήρα και ψυχή αντέχουν στον χρόνο και συνεχίζουν να εξελίσσονται.
Το «Ρουά Ματ» εμπνέεται από το Roi Mat, αντλώντας στοιχεία από τη μοναδική του ατμόσφαιρα για να δημιουργήσει έναν μικρόκοσμο που αντανακλά την κοινωνία στο σύνολό της. Όπως στο έργο βλέπουμε ιστορίες και ανθρώπους από διαφορετικές διαδρομές, έτσι και η Αθήνα του σήμερα, γεμάτη αντιθέσεις, κίνηση και πολυμορφία, είναι μια πόλη που δεν σταματά να διαμορφώνει και να καθορίζει όσους ζουν σ’ αυτήν. Το έργο, μέσα από την αφήγησή του, εξερευνά ακριβώς αυτή τη σχέση: πώς οι χώροι και οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν κι επηρεάζονται μεταξύ τους.
Πόσο ρόλο παίζει ο χώρος στη δραματουργία ενός έργου; Το «Ρουά Ματ» θα μπορούσε να ανέβει σ' έναν θεατρικό χώρο;
Ο χώρος παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη δραματουργία ενός έργου, καθώς επηρεάζει την ατμόσφαιρα, την κουλτούρα και τις σχέσεις των χαρακτήρων. Στο «Ρουά Ματ», το μπιλιαρδάδικο δεν είναι απλώς χώρος. Για μένα, είναι ένας ζωντανός χαρακτήρας με την ιστορία του, τις μνήμες που κρατά στους τοίχους του, τη μυρωδιά, τους ήχους και την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά του. Ελκύει, σαγηνεύει, σχεδόν εγκλωβίζει τους χαρακτήρες, γίνεται ένα σημείο αναφοράς που τους συνδέει, τους αντιπαραθέτει και τελικά τους αλλάζει.
Φυσικά, το «Ρουά Ματ» θα μπορούσε ν’ ανέβει σ’ έναν θεατρικό χώρο. Άλλωστε, γράφτηκε πρώτα το έργο και μετά αποφασίσαμε να παρουσιαστεί στο μπιλιαρδάδικο. Η πρόκληση, όμως, δεν είναι μόνο ν’ αναπαραχθεί ο χώρος, αλλά να μεταφερθεί η αίσθηση αυτού του χώρου-χαρακτήρα και όχι απλά ενός σκηνικού.
Το έργο πραγματεύεται την ιδέα του «στεκιού». Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που κάνουν ένα μέρος ν' αποκτά τέτοια σημασία για τους ανθρώπους; Πιστεύετε ότι η εποχή μας ευνοεί τη δημιουργία για τέτοια μέρη;
Ο χώρος ενός «στεκιού» αποκτά σημασία για τους ανθρώπους όταν γίνεται χώρος συνάντησης και σύνδεσης, όχι μόνο φυσικός αλλά και συναισθηματικός. Είναι το μέρος όπου δημιουργούνται κοινές εμπειρίες κι αναμνήσεις, όπου οι άνθρωποι νιώθουν άνετα να εκφραστούν και να είναι ο εαυτός τους. Η ατμόσφαιρα του «στεκιού» προσφέρει την αίσθηση της ασφάλειας και της οικειότητας, και αυτό το καθιστά πολύτιμο για τους επισκέπτες του. Στην εποχή μας, η ανάγκη για τέτοιους χώρους είναι ακόμα έντονη, αν και οι γρήγοροι ρυθμοί και η απομόνωση λόγω της ψηφιακής εποχής δημιουργούν δυσκολίες. Παρ' όλα αυτά, η αναζήτηση αυθεντικών χώρων κοινωνικοποίησης μπορεί να ενισχυθεί, ιδιαίτερα αν υπάρχει προθυμία να ξαναβρούμε την ανθρώπινη επαφή.
Ποια είναι τα δικά σας «στέκια» στην Αθήνα; Πόσο σας επηρεάζουν προσωπικά και καλλιτεχνικά;
Τα δικά μου «στέκια» στην Αθήνα είναι μικρά, αυθεντικά μέρη που με καλούν να καθίσω και ν’ απολαύσω τη στιγμή. Είναι χώροι που μου επιτρέπουν να ηρεμήσω, να παρατηρήσω και να συνδεθώ με άλλους ανθρώπους. Αυτά τα μέρη με επηρεάζουν προσωπικά, καθώς μου προσφέρουν έναν ασφαλή χώρο να εκφράσω σκέψεις και συναισθήματα. Καλλιτεχνικά, επηρεάζουν τη δουλειά μου γιατί συχνά εκεί γεννιούνται ιδέες και εμπνεύσεις.
Πώς βλέπετε το επίπεδο των θεατρικών παραστάσεων που παρουσιάζονται στην Αθήνα σήμερα; Είστε ευχαριστημένος από την ποικιλία και την ποιότητα;
Το θέατρο στην Αθήνα βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δυναμική φάση. Υπάρχουν πάρα πολλές παραστάσεις, από διαφορετικά είδη και προσεγγίσεις – από το κλασικό ρεπερτόριο μέχρι σύγχρονες, πειραματικές παραγωγές. Αυτή η ποικιλία δίνει τη δυνατότητα σε κάθε θεατή να βρει κάτι που να του ταιριάζει. Δεν είναι όλες οι παραστάσεις στο ίδιο επίπεδο, κάτι που είναι φυσικό, αλλά μια μεγάλη πλειοψηφία κινείται σε υψηλά καλλιτεχνικά στάνταρ. Υπάρχουν δουλειές με εξαιρετική έμφαση στη λεπτομέρεια, τη σκηνοθετική οπτική, και τις ερμηνείες, και αυτό είναι κάτι που κρατά ζωντανή τη θεατρική παράδοση της Αθήνας, αλλά και την ανανεώνει συνεχώς. Η πόλη καταφέρνει να συνδυάζει το μεγάλο εύρος επιλογών με παραγωγές που αξίζει να δει κανείς, κάνοντας την θεατρική σκηνή της μια από τις πιο ενδιαφέρουσες στην Ευρώπη.
Υπάρχει επαρκής υποστήριξη από τους θεατές για το ελληνικό θέατρο μετά την πανδημία;
Μετά την πανδημία, παρατηρήθηκε μια έκρηξη ενδιαφέροντος για το θέαμα γενικά – θέατρο, σινεμά, αλλά και κάθε μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης που συνδυάζει το θέαμα με την κοινωνική συναναστροφή. Το κοινό είχε μια έντονη ανάγκη να «αποδράσει» από το κλουβί στο οποίο είχε εγκλωβιστεί και διψούσε να δει και να ζήσει πράγματα. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, φαίνεται πως αυτή η ορμή εξασθενεί. Το κοινό σταδιακά επιστρέφει στους τέσσερις τοίχους του, προτιμώντας όλο και περισσότερο να βλέπει θέαμα μέσα από τις πλατφόρμες, γεγονός που δημιουργεί νέες προκλήσεις για τη στήριξη του θεάτρου.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη στάση του ανδρικού κοινού;
Η στάση του ανδρικού κοινού προς το θέατρο παραδοσιακά ήταν πιο συγκρατημένη, και υπήρχε μια τάση για λιγότερη συμμετοχή σε παραστάσεις που δεν ταυτίζονται με στερεότυπα ανδρικών προτύπων. Ωστόσο, η στάση αυτή φαίνεται ν’ αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, καθώς όλο και περισσότερα ανδρικά κοινά εκτιμούν το θέατρο που εξετάζει συναισθηματικά και ψυχολογικά ζητήματα, ή το θέατρο που διαπραγματεύεται ταυτότητες και κοινωνικές δυναμικές. Θεωρώ ότι αυτή η μεταστροφή είναι ενθαρρυντική, καθώς δείχνει ότι το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει ως πεδίο ελεύθερου διαλόγου και αυτογνωσίας για όλους, ανεξαρτήτως φύλου.
Υπάρχει κάποια θεατρική παράσταση που είδατε πρόσφατα και σας άρεσε;
Θα πω για παραστάσεις από την περσινή σεζόν. Η μία είναι το «Αράφ» του Γιάννη Τσίρου και η άλλη το «Θα έχει τα μάτια σου» του Ηλία Κουνέλα. Το έργο αναπτύσσεται μέσα από έντονες ανατροπές, χιούμορ αλλά και βαθιά κοινωνικά και ψυχολογικά μηνύματα. Γενικά μου αρέσει η πολύ η γραφή του Τσίρου. Πρόσφατα, ανακάλυψα το έργο του και το έχω λατρέψει. Από την άλλη, το «Θα έχει τα μάτια σου» του Ηλία Κουνέλα ήταν μια βαθιά συγκινητική εμπειρία. Ο τρόπος που το κείμενο έπλεκε την ποίηση με τη ζωή, τη μνήμη και την απώλεια, δημιουργούσε μια αίσθηση οικειότητας που σε άγγιζε προσωπικά. Ο Κουνέλας, με τη μοναδική του ευαισθησία, κατάφερε να δώσει μια παράσταση που ήταν ταυτόχρονα θεατρική και βαθιά ανθρώπινη.
Σοκαριστικό βίντεο από το Ηράκλειο: Ο οδηγός γκαζώνει και σκοτώνει την 36χρονη με ασύλληπτη ταχύτητα – Ομολόγησε ότι έστησε καρτέρι θανάτου
Τάσεις MRB: Η διαφορά ΝΔ με ΠΑΣΟΚ – Κυριαρχούν ο φόβος, οργή και απαισιοδοξία – Τι πιστεύουν για την επανεκλογή Τραμπ
Πώς έφτασαν στα ίχνη του 29χρονου εκτελεστή του Κιρίλοφ - Το αυτοκίνητο που νοίκιασε
Παντρεύτηκε για δεύτερη φορά η Αντριάνα Λίμα - Το προφίλ του συζύγου της
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr